بررسی تحلیلی منابع و مصارف آبهای سطحی حوضه آبریز زرینه رود

حوضه آبریز رودخانه زرینهرود بزرگترین زیرحوضه محدوده حوضه آبریز دریاچه ارومیه و مهمترین تامین کننده نیاز آبی دریاچه است. رودخانه زرینه رود در سال های اخیر به علت خشکسالی طولانی مدت و افزایش مصارف انسانی به خصوص در بخش کشاورزی، قادر به تامین نیاز آبی دریاچه نبوده است. وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه و افزایش نیازهای آبی به خصوص در بخش کشاورزی منجر به بروز مشکلات متعدد آبی در این محدوده شده است. در این پژوهش ضمن تحلیل منابع و مصارف حوضه در بخش آبهای سطحی، تلاش شده است تا با استفاده از شبیه سازی حوضه- رودخانه ای و در نظرگیری چهار سناریو شامل شرایط فعلی، افزایش توسعه کشاورزی در ترسالی، وضعیت میانه و افزایش توسعه کشاورزی در خشکسالی مسایل و مشکلات حوضه بررسی شود. شش گزینه مدیریتی در بخش کشاورزی با استفاده از شش معیار اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی توسط نظریه بازی پیشنهاد نهایی و روش روش تصمیم گیری چندمعیاره با سه روش وزن دهی مختلف به معیارها ارزیابی شدند. طبق نتایج به دست آمده، بهترین گزینه مدیریتی برای همه سناریوها به غیر از سناریو سوم، خرید کل حقآبه بخش کشاورزی توسط وزارت نیرو و پذیرش این درخواست توسط بخش کشاورزی است. با اجرای این گزینه کمبود دریاچه در سناریوهای صفر و اول به ترتیب از ۱۳۷ و ۱۴۸ میلیون
متر مکعب در سال به صفر رسیده، و در سناریو دوم از ۴۸۷ به ۱۰۱ میلیون متر مکعب در سال تقلیل می یابد. هر کدام از روش ها برای سناریو سوم گزینه ای متفاوت را پیشنهاد دادند که این مطلب تصمیم گیری در این سناریو را با ابهام روبرو کرده و به مطالعات بعدی واگذار می کند. 

Keywords:

شبیه سازی منابع و مصارف , نظریه بازی پیشنهاد نهایی , تصمیم گیری چند معیاره , حوضه آبریز رودخانه زرینه رود , دریاچه ارومیه