تعیین ضرایب همبستگی و تجزیه علیت صفات موثر بر عملکرد در لاین های موتانت طارم محلی

       این تحقیق به منظور تعیین ارتباط بین عملکرد دانه و اجزاء آن و شناسایی صفات دارای بیشترین اثر روی عملکرد، ۴۵ لاین موتانت حاصل از طارم محلی، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که بین ژنوتیپ های مورد بررسی از نظر کلیه صفات اختلاف معنی داری وجود دارد. مقایسه میانگین ها نشان داد که لاین شماره ۲ (M۶ –L ۴۳۵) از لحاظ عملکرد، تعداد دانه پر در خوشه، تعداد خوشه و طول خوشه نسبت به سایر ژنوتیپ ها برتری دارد. ضرایب همبستگی موجود بین صفات نشان داد که صفات تعداد دانه پر در خوشه (۸۵۵/۰)، طول خوشه (۹۲۹/۰) و تعداد خوشه (۹۰۴/۰) همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه داشتند. تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که صفات طول خوشه، تعداد دانه پر در خوشه، تعداد خوشه و ارتفاع بوته، ۵/۹۲ درصد از تغییرات عملکرد دانه را توجیه کردند. نتایج تجزیه علیت نشان داد که بیشترین اثرات مستقیم و مثبت به ترتیب مربوط به صفات طول خوشه (۵۱۴/۰)، تعداد دانه پر در خوشه (۲۹۹/۰) و تعداد خوشه (۱۵۳/۰) می باشد. تعداد خوشه (۴۷۰/۰) بیشترین اثر غیر مستقیم را بر عملکرد دانه از طریق طول خوشه دارد. براساس نتایج به دست آمده از این تحقیق صفات طول خوشه، تعداد دانه پر در خوشه، تعداد خوشه و ارتفاع بوته به عنوان شاخص های انتخاب برای بهبود عملکرد دانه در برنج شناسایی گردید.

Keywords:

Correlation , Mutations , Path analysis , Rice , Stepwise regression , برنج , موتاسیون , همبستگی , رگرسیون گام به گام , تجزیه علیت