اثر اندازه ذرات علوفه یونجه و مکمل روغن سویا بر مصرف خوراک، قابلیت هضم، فعالیت جویدن، نرخ عبور و توزیع ذرات محتویات شکمبه ای در گوسفند

  چهار راس گوسفند زل دو ساله فیستوله دار با وزن ۲ ± ۲۸ کیلوگرم در قالب یک طرح مربع لاتین تکرار شده ۴×۴ در چهار دوره ۳۲ روزه (۱۴ روز عادت ­ دهی و ۱۸ روز نمونه گیری) برای بررسی اثرات دو اندازه ذرات علوفه یونجه (بلند و ریز) و دو سطح روغن سویا (صفر و ۴ درصد) بر قابلیت هضم، فعالیت جویدن، نرخ عبور و توزیع اندازه ذرات شکمبه ای که با چهار جیره کاملا مخلوط با نسبت علوفه به کنسانتره ۴۰ به ۶۰ در دو وعده مساوی در ساعات ۸ صبح و ۲۰ بعد از ظهر در حد نگهداری تغذیه شدند مورد استفاده قرار گرفت. شکمبه دامها در ۳، ۵/۷ و ۱۲ ساعت پس از تغذیه به طور دستی تخلیه و محتویات شکمبه به دو فاز جامد و مایع جدا شد. در هر یک از دوره ­ ها، با استفاده از NDF یونجه آغشته به کروم، نرخ عبور فاز جامد محتویات شکمبه تعیین شد. قابلیت هضم ظاهری ماده خشک، آلی و مواد مغذی، زمان مصرف خوراک، زمان نشخوار و کل فعالیت جویدن تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفت. تیمار حاوی یونجه بلند بدون افزودن روغن کمترین نرخ عبور مواد جامد و بالاترین زمان ماندگاری شکمبه­ای را نشان داد، اما نرخ عبور و زمان ماندگاری شکمبه­ای بین ۳ تیمار دیگر معنی­دار نبود. با کاهش اندازه ذرات علوفه یونجه نرخ عبور مواد جامد و زمان ماندگاری شکمبه ­ ای به ترتیب افزایش و کاهش یافت. در تیمار حاوی یونجه بلند با افزودن روغن نرخ عبور مواد جامد و زمان ماندگاری شکمبه ­ ای به ترتیب افزایش و کاهش یافت. در ۳ ساعت پس از تغذیه ماده خشک غیر قابل عبور و ماده خشک قابل عبور تحت تاثیر تیمار قرار نگرفت. در ۵/۷ ساعت پس از تغذیه با کاهش اندازه ذرات علوفه و افزودن روغن، ماده خشک غیر قابل عبور ۴۴/۱۱ درصد افزایش و ماده خشک قابل عبور از شکمبه ۶۳/۱۱ درصد کاهش یافت. در ۱۲ ساعت پس از مصرف خوراک با کاهش اندازه ذرات علوفه و افزودن مکمل روغن، ماده خشک غیر قابل عبور از شکمبه افزایش یافت. انتظار می­رفت کاهش اندازه ذرات ماندگاری مواد جامد و فعالیت جویدن را کاهش دهد اما مکمل­سازی روغن سبب جبران اثر اندازه ذرات شد که نهایتا نتایج مشابهی ایجاد کرد. کاهش اندازه ذرات علوفه یونجه و مکمل سازی روغن در جیره در جهت توزیع مناسب اندازه ذرات شکمبه یا تشکیل سقف شکمبه­ای نسبتا پایدار عمل کرده است.

Keywords:

Neutral detergent fiber , Physically effective fiber , Oil supplementation , Sheep , الیاف نامحلول در شوینده خنثی , الیاف موثر فیزیکی , مکمل روغن , گوسفند