مقایسه ترکیب های تشکیل دهنده اسانس برگ های سه گونه از گیاهان جنس سدابی (Haplophyllum A. Juss.) در منطقه کاشان

سدابی (Haplophyllum A. Juss.) یکی از جنس های اسانس دار خانواده مرکبات (Rutaceae) محسوب می شود که در ایران بیش از ۲۰ گونه از آن گزارش شده است. هدف از این تحقیق، استخراج و شناسایی ترکیب های تشکیل دهنده اسانس سه گونه از جنس سدابی منطقه کاشان می باشد. برگ های سه گونه سدابی بیابانی (H. robustum Bge.)، سدابی بی کرک (H. glaberrimum Bge. & Boiss.) و مورد کاذب (H. perforatum (M. B.) Kar. & Kir.)، از نواحی بیابانی و ارتفاعات کوهستانی کاشان جمع آوری شدند. اسانس گیری به روش تقطیر با آب و با دستگاه کلونجر انجام شد. اجزای اسانس ها با استفاده از دستگاه های GC و GC/MS آنالیز و شناسایی شدند. بازدهی اسانس برگ های سدابی بیابانی، ۰۲/۱% (حجمی/وزنی) بدست آمد. تعداد ۱۴ ترکیب در اسانس شناسایی شد که ۱،۸- سینئول (۰/۲۵%)، بتا-پینن (۲/۱۲%) و سابینن (۹%) ترکیب های عمده اسانس بودند. بازدهی اسانس سدابی بی کرک، ۰۸/۰% (حجمی/وزنی) بدست آمد. تعداد ۱۳ ترکیب در اسانس شناسایی شد که ترکیب های اصلی تشکیل دهنده اسانس، میرسن (۹/۴۲%)، المول (۶/۱۰%) و بتا-کاریوفیلن (۹/۸%) بودند. بازدهی اسانس مورد کاذب ۳۸/۰% (حجمی/ وزنی) بدست آمد. تعداد ۱۲ ترکیب در اسانس شناسایی شد که بیشترین ترکیب های تشکیل دهنده اسانس، المول (۶/۳۷%)، بتا-کاریوفیلن (۱/۲۱%) و آلفا-پینن (۱/۱۹%) می باشند. قسمت اعظم ترکیب های تشکیل دهنده اسانس برگ های سدابی بیابانی و سدابی بی کرک، مونوترپن ها و بیشترین ترکیب های تشکیل دهنده اسانس برگ های مورد کاذب، سسکوئی ترپن ها بودند.

Keywords:

سدابی بیابانی (H. robustum Bge.) , سدابی بی کرک (H. glaberrimum Bge. & Boiss.) , مورد کاذب (H. perforatum (M. B.) Kar. & Kir.) , اسانس , میرسن , المول , ۱ , ۸-سینئول