اثر تنش خشکی و آسکوربات خارجی بر روی رنگیزه های فتوسنتزی، فلاونوئیدها، ترکیبهای فنلی و میزان پراکسیداسیون لیپیدی در گیاه انیسون (Pimpinella anisum L.)

استرس خشکی باعث تحریک ساخته شدن گونه های اکسیژن فعال در کلروپلاستهای گیاهی می شود و گونه های اکسیژن فعال نیز سبب پراکسیداسیون لیپیدهای غشایی و تخریب غشای سلولی می شود. انیسون (Pimpinella anisum L.) یکی از گیاهان دارویی بسیار معطر است که ارزش صادراتی فراوانی دارد. در این پژوهش، آسکوربات با هدف اهمیت کنترل استرس اکسیداتیو در تحمل به کمبود آب، بکار گرفته شد و تغییرات محتوای رنگیزه ای برگها، ترکیبهای فنلی کل و محتوای مالون دی آلدئید بر روی گیاه بررسی شد. طی یک مطالعه گلدانی، تنش خشکی براساس نسبتهای مختلفی از ظرفیت زراعی در سه سطح شاهد، متوسط و شدید (به ترتیب ۱۰۰، ۶۰ و ۲۵ درصد ظرفیت زراعی) و آسکوربات با یک غلظت mM ۴/۱ به صورت مه پاشی اعمال گردید. با پیشرفت تنش، محتوای کلروفیل و نسبت کلروفیل a به کلروفیل b کم شد، در حالی که مقدار فلاونوئید و آنتوسیانین افزایش یافت. همچنین در اثر دهیدراتاسیون، افزایش کاروتن و گزانتوفیل تنها در تنش متوسط گزارش شد. آسکوربات، میزان کلروفیلها و کاروتنوئیدها را زیاد نمود اما میزان فلاونوئید و آنتوسیانین را کاهش داد و تاثیر چشمگیری در افزایش ترکیبهای فنلی کل اندامها در تمام سطوح داشت. همچنین مقدار مالون دی آلدئید در شرایط تنش متوسط نسبتا ثابت ماند ولی در شرایط تنش شدید به طور معنی دار افزایش یافت که حضور آسکوربات منجر به کاهش موثر این متابولیت شد. بنابر نتایج بدست آمده در این پژوهش، آسکوربات خارجی توانست با مکانیسمهای مختلفی توانایی گیاه انیسون را در پاسخ به تنش خشکی افزایش داده و اثر محافظتی در برابر اکسیداسیون لیپیدها ( که ناشی از خشکی می باشد) داشته باشد.

Keywords:

تنش خشکی , تنش اکسیداتیو , آسکوربات خارجی , فلاونوئیدها , پراکسیداسیون لیپیدی , انیسون (Pimpinella anisum L.)