بررسی تنوع زیستی تعدادی از ژنوتیپ های برتر فندق (Corylus avellana L.) منطقه فندقلو بر اساس برخی از خصوصیات میوه و شرایط محیطی
Publish place: Environmental Sciences، Vol: 14، Issue: 3
Publish Year: 1395
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 308
This Paper With 14 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
Export:
Document National Code:
JR_SCJS-14-3_012
Index date: 1 November 2021
بررسی تنوع زیستی تعدادی از ژنوتیپ های برتر فندق (Corylus avellana L.) منطقه فندقلو بر اساس برخی از خصوصیات میوه و شرایط محیطی abstract
سابقه و هدف: زیستگاه فندقلو بزرگ ترین خزانه ژنی فندق در شمال غرب ایران است. تنوع آب وهوایی و تکثیر مداوم جنسی، تنوع ژنتیکی غنی را بین فندق های این ناحیه به وجود آورده است. هدف از این پژوهش، تجزیه وتحلیل تنوع زیستی ژنوتیپ های برتر فندق در زیستگاه فندقلو با استفاده از بررسی همبستگی بین صفات، روش های تجزیه به مولفه اصلی و تجزیه خوشه ای و همچنین بررسی رابطه صفات میوه و مغز هر یک از ژنوتیپ ها با شرایط محیطی محل رشد آنهاست.مواد و روش ها: در سال های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ بیست ژنوتیپ برتر از نظر صفات مورفولوژیکی و فنولوژیکی از بین ۷۰ ژنوتیپ اولیه انتخاب و علامت گذاری شدند. ده صفت مربوط به ابعاد میوه و مغز، ترکیبات فیتوشیمیایی (درصد روغن، پروتئین و کربوهیدرات در مغز و غلظت تاکسول در برگ های مسن) در این ژنوتیپ ها اندازه گیری شد. به منظور بررسی اثرات احتمالی شرایط محیطی، پنج ویژگی میانگین بارندگی سالیانه، دمای سالیانه، ارتفاع از سطح دریا، تعداد روزهای یخبندان و اسیدیته خاک مربوط به مکان های نمونه برداری از ژنوتیپ ها ثبت شد. کل آنالیزهای آماری به کمک نرم افزار اسپیاساس ۱۶ انجام شد.نتایج و بحث: بر اساس آماره های توصیفی بیشترین ضریب تغییرات به صفات ضخامت مغز (۳۱/۲۶%) و وزن مغز (۴۱/۲۴%) و کمترین آن به تعداد روزهای یخبندان (۵۳/۱%) و اسیدیته خاک (۸۳/۱ %) تعلق داشت. بیشترین همبستگی مثبت بین صفات طول میوه و درصد مغز (, P<۰.۰۱۹۴۳/۰=r) مشاهده شد. غلظت تاکسول همبستگی منفی در سطح ۵% با صفات ضخامت مغز (۵۱۹/۰- =r) و درصد مغز (۵۲۴/۰- =r) نشان داد. در این پژوهش بین ویژگی های محیطی و جغرافیایی "اسیدیته خاک" با "میزان بارندگی سالیانه" همبستگی منفی (, P<۰.۰۱۸۳۸/۰- =r) و بین "ارتفاع از سطح دریا" با "میانگین بارندگی سالیانه" همبستگی مثبت (, P < ۰.۰۵۴۸۱/۰=r) دیده شد. "میانگین بارندگی سالیانه" با "درصد مغز" همبستگی منفی (, P<۰.۰۵۴۹۵/۰- =r) نشان داد. تجزیه به مولفه های اصلی نشان داد که ۵ مولفه اول مسئول ۸۵/۷۰% کل تغییرات بود. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ های فندق را به دو گروه تقسیم کرد. گروه دوم شامل سه ژنوتیپ بود که زیستگاه آنها در ارتفاع بالاتر از ۱۷ ژنوتیپ گروه اول بود. این پژوهش نشان داد که ژنوتیپ های بومی فندق زیستگاه فندقلو از تنوع ژنتیکی قابل توجهی برخوردارند که می توانند در اجرای برنامه های اصلاحی مورد استفاده قرار گیرند. هرچند در میان صفات محیطی بررسی شده تاثیر ارتفاع از سطح دریا روی ژنوتیپ ها نسبت به سایر عوامل محیطی بیشتر بود؛ با وجود این تنوع مشاهده شده درون جمعیت فندق زیستگاه فندقلو بیشتر مربوط به تفاوت ژنتیکی بین ژنوتیپ ها است تا شرایط محیطی آنها.نتیجه گیری: محدود شدن در بین کوه های بلند و دارا بودن اقلیم سردسیری، زیستگاه فندقلو را به یکی از خزانه های ژنی منحصربه فرد فندق در مقایسه با سایر زیستگاه های کشور تبدیل کرده است. میوه ژنوتیپ های فندق بررسی شده در زیستگاه فندقلو در مقایسه با سایر زیستگاه های کشور عموما کوچک تر، کروی ولی با درصد مغز نسبتا بالاتر بود. هرچند هیچیک از ژنوتیپ های بررسی شده به تنهایی پتانسیل معرفی شدن به عنوان یک رقم جدید را نداشتند ولی می توان از آنها در تلاقی با ارقام تجاری برای اصلاح ارقام فندق سازگار با شرایط آب و هوایی خشن منطقه استفاده کرد.
بررسی تنوع زیستی تعدادی از ژنوتیپ های برتر فندق (Corylus avellana L.) منطقه فندقلو بر اساس برخی از خصوصیات میوه و شرایط محیطی Keywords:
بررسی تنوع زیستی تعدادی از ژنوتیپ های برتر فندق (Corylus avellana L.) منطقه فندقلو بر اساس برخی از خصوصیات میوه و شرایط محیطی authors
جواد فرخی
گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
سونا حسین آوا
موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، وزارت جهاد کشاورزی، کرج، ایران
مهران اوچی اردبیلی
جهاد دانشگاهی واحد استان اردبیل، اردبیل، ایران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :