تحلیل تاثیر سرریزهای بین استانی سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در ایران

سرمایه ی انسانی یکی از مهم ترین عوامل تعیین­کننده ی رشد اقتصادی می­باشد. این عامل از طریق افزایش بهره­وری نیروی انسانی، افزایش توان ایجاد و ظرفیت جذب فناوری­های جدید، افزایش بهره­وری سرمایه­ ی فیزیکی و کاهش جرم و جنایت، بهبود انتخاب­های سیاسی و مهاجرت افراد تحصیل کرده به مناطق با سرمایه ی انسانی قوی­تر، هم اثراتی بر منطقه مورد نظر و هم اثرات سرریز بر رشد مناطق همجوار دارد. هدف مقاله ی حاضر، تحلیل اثرات مستقیم و سرریزهای فضایی سرمایه ی انسانی بر رشد اقتصادی در استان­های ایران می­باشد. برای دستیابی به این هدف، از مدل در بین فضایی در داده­های تابلویی که با به کارگیری تکنیک حداکثر درستنمایی برآورد می­شود، برای ۲۸ استان ایران طی دوره­ی زمانی  ۹۰-۱۳۸۰ استفاده شده است. یافته­ها نشان می­دهد که سرمایه ی انسانی تاثیر مستقیم مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی هر استان دارد. همچنین سرمایه ی انسانی یک استان اثر سرریز مثبت بر رشد سایر استان­های داشته، به این معنی که با افزایش سرمایه ی انسانی هر استان ، به طور متوسط رشد اقتصادی سایر استان ها افزایش یافته است.

Keywords:

سرریزهای فضایی , سرمایه انسانی , رشد اقتصادی , مدل دربین فضایی , ایران