ارزیابی عوامل موثر بر روند خرید و فروش ماهی در بازارهای ماهی بنادر استان گیلان

از آنجایی که مصرف هدف اصلی تولید است و موارد مد نظر تولید­کننده باید از طریق فروشنده همسو با خواسته­های مصرف کننده باشد، ارزیابی روند خرید و فروش بازار از اهمیت ویژه­­ای برخوردار است. بنابراین، تحقیق حاضر در سال ۱۳۹۳به منظور ارزیابی روند خرید و فروش در بازار ماهی بنادر استان گیلان (بندر انزلی، آستارا و کیاشهر) با جمع­آوری داده­ها با استفاده از پرسشنامه از ۳۰ ماهی فروشی انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از آمار توصیفی، آزمون فریدمن و آزمون کای دو استفاده شد. نتایج نشان داد، بیشتر فروشندگان ماهی بنادر استان گیلان در رده سنی ۴۰-۳۱ سال (۶/۲۶%) قرار دارند. بیشتر آنها سطح تحصیلات راهنمایی (۴۰%) و متوسطه (۴۰%) دارند. حدود نیمی از آنها ۲۰-۱۰ سال سابقه اشتغال داشته و ۶۵% دارای خانواده ۳ و ۴ نفره می­باشند. ۷۰ درصد فروشندگان بازار ماهی بنادر استان گیلان از امکاناتی همچون یخچال برای عرضه مناسب برخوردارند، اما بیش از ۸۰ درصد آنها فاقد پیشخوان بودند. یافته­های تحقیق نشان داد تازگی و کیفیت به عنوان مهمترین عامل قابل توجه مصرف­کنندگان هنگام خرید ماهی است. دلایل عدم مصرف ماهی بوی نامطبوع، وجود تیغ و دشواری پاک کردن عنوان شد و فروشندگان در مصرف ماهی سالم بودن و در خرید، تازگی را عامل فروش بیشتر می دانستند. اما برای مصرف، دسترسی آسان و علاقه مندی به گونه­ای خاص و در خرید، چینش ماهی در پیشخوان، یخ­گذاری و شن پوشی را عامل قابل توجه از سوی مصرف­کنندگان نمی­دانستند. به دلیل بازار مناسب، فروشندگان مشکلی نداشتند و عدم دسترسی به مصرف کننده نهایی، اجاره سنگین و عوارض بالای شهرداری از مشکلات فروشندگان در فروش ماهی در بازارهای بنادر گیلان تشخیص داده نشد. با این وجود ساماندهی بازارهای بنادر استان گیلان و تجهیز آنها به پیشخوان و استانداردهای لازم جهت مدرن سازی بازار سنتی ضروری بنظر می رسد.

Keywords:

Guilan , Fish market , Fish sellers , Ports , Fisheries , گیلان , بازار آبزیان , فروشندگان ماهی , بندر , شیلات