ارزیابی تاثیر دما، زمان و pH بر پایداری رنگدانه فیکوسیانین استخراج شده از جلبک اسپیرولینا (Spirulina platensis)

فیکوسیانین رنگدانه آبی جلبک اسپیرولینا پلاتنسیس بوده که دارای ویژگی­های آنتی اکسیدانی،  ضدسرطانی و ضدالتهابی می­باشد. در این مطالعه، پس از کشت اولیه جلبک اسپیرولینا در محیط کشت زاروک تغییر یافته و استخراج فیکوسیانین با آنزیم لیزوزیم، خالص­سازی نسبی فیکوسیانین ( با استفاده از سولفات آمونیوم ۴۰ درصد) انجام شد. در نهایت، پایداری فیکوسیانین در قالب طرح کاملا تصادفی بر پایه آزمایش فاکتوریل با در نظر گرفتن سه فاکتور دما در سه سطح ۱۸- ، ۴ و ۱۰ درجه سانتی گراد، pH در سه سطح ۵/۴ ، ۵/۵ و ۷ و زمان در سه سطح ۱۵، ۳۰ و ۴۵ روز مورد ارزیابی قرار گرفت. غلظت و خلوص فیکوسیانین به­ترتیب، در عصاره خام ۸۱۵/۱ و ۸۲۵/۰  میلی­گرم در میلی­لیتر در عصاره خالص­سازی شده ۷۵۱/۳ و ۱۳۵/۱ میلی­گرم در میلی­لیتر بود. نتایج حاکی از کاهش نسبی پایداری فیکوسیانین با افزایش زمان نگهداری در دماهای مورد بررسی بود. با این وجود، بیشترین پایداری فیکوسیانین در دمای ۱۸- و سپس ۴ درجه سانتی گراد با روند مشابه در دامنه  pH های مورد بررسی بوده است. با افزایش دمای نگهداری به ۱۰ درجه سانتی گراد، پایداری فیکوسیانین خصوصا در ۵/۵pH= کاهش شدیدی داشته و جذب نوری آن در روز ۳۰ به صفر رسید. بهترین شرایط جهت حداقل کاهش غلظت فیکوسیانین، ۵/۴pH=، دمای ۱۸- درجه سانتی گراد و زمان ۳۰ روز بود. با توجه به نتایج بدست آمده، امکان استفاده از فیکوسیانین در فراورده­های غذایی که در دمای یخچال و یا انجماد (فراورده های لبنی و بستنی) نگهداری می شوند وجود دارد.  

Keywords:

Spirulina platensis , Phycocyanin pigment , Stability , Environmental parameters , اسپیرولینا پلاتنسیس , رنگدانه فیکوسیانین , پایداری , پارامترهای محیطی