مقایسه برخی از شاخص های بهینه بهره وری آب در آبیاری تناوبی اراضی شالیزاری رشت

آب یکی از نهاده های اصلی کشت برنج محسوب می شود. هدف اساسی مدیریت های نوین آبیاری برنج، افزایش بهره وری آب مصرفی و صرفه جویی آب در اراضی شالیزاری می باشد. در این تحقیق، به منظور بهینه سازی مدیریت آبیاری تناوبی متناسب با نیاز آبی مراحل مختلف رشد گیاه برنج، یک مدل شبیه سازی- بهینه سازی ارائه شده است که قادر به حداکثرسازی نمایه بهره وری تعرق، آب آبیاری و تبخیر-تعرق می باشد. عمق آب در هر نوبت آبیاری در مراحل استقرار، پنجه زنی، زایشی و رسیدگی و دوره تناوب آبیاری به عنوان متغیرهای تصمیم انتخاب شدند. شبیه سازی مراحل رشد گیاه، با استفاده از مدل هیدرولوژیکی کشاورزی SWAP و حل مدل بهینه سازی برای حداکثر نمودن بهره وری، به روش الگوریتم ژنتیک انجام شد. در نهایت، مقادیر بهینه بهره وری آب آبیاری، تعرق و تبخیر- تعرق به ترتیب ۶۰/۱، ۹۰/۲ و ۳۳/۱ کیلوگرم در متر مکعب بدست آمدند. پس از بررسی شاخص های بهره وری بهینه آب، به دلیل اعمال دور آبیاری متناسب با شبکه آبیاری سفیدرود و سهولت اندازه گیری آب ورودی، شاخص بهره وری آب آبیاری از میان شاخص های تعیین بهره وری آب مناسب تر تشخیص داده شد. نتایج حداکثرسازی شاخص بهره وری آب آبیاری نشان داد که عمق آب آبیاری ۵۱، ۲۹، ۳۹ و ۱۱ میلی متر به ترتیب در مراحل استقرار، پنجه زنی، زایشی و رسیدگی با دوره تناوب ۸ روز منجر به بهبود بهره وری آب مصرفی برای برنج رقم هاشمی اراضی شالیزاری رشت می شود. نتایچ بهینه یابی نشان دهنده برتری آبیاری تناوبی بهینه در مقایسه با آبیاری غرقاب برنج است.

Keywords:

الگوریتم ژنتیک , برنج , بهره وری آب , مدیریت آبیاری تناوبی , مدلSWAP