یک مدل استوار چند دوره ای برای توزیع منصفانه نیروی امدادی پس از وقوع بلایای طبیعی

پس از وقوع بلایای طبیعی، با توجه به محدودیت منابع، کوتاه بودن زمان موثر برای نجات و نیز بزرگی تقاضا در مقابل منابع موجود، مدیریت اثربخش عملیات امداد نقش به سزایی در افزایش تعداد نجات یافتگان دارد. با توجه به اهمیت موضوع مذکور، هدف این پژوهش بهینه سازی تخصیص موثر نیروهای امدادی به مناطق آسیب دیده پس از وقوع بلایای طبیعی است. به این منظور، یک مدل برنامه ریزی مختلط عدد صحیح چند دوره ای توسعه داده شده است. مدل پیشنهادی از نسبت پوشش موثر تقاضا به عنوان شاخص رضایت مناطق از تخصیص منصفانه منابع استفاده کرده و به بیشینه سازی کمترین میزان رضایت در میان همه مناطق می پردازد. با توجه به افت شانس نجات افراد حادثه دیده با گذر زمان، اثربخشی عملیات در دوره های زمانی تخصیص دیده شده است. همچنین جهت لحاظ نمودن هماهنگ سازی و استفاده موثر از منابع، امکان انتقال نیروها بین مناطق مختلف و نیز ترخیص نیروها در نظر گرفته شده است. تحقیق پیش رو از رویکرد بهینه سازی استوار بازه ای برای پرداختن به عدم قطعیت تقاضا و زمان سفر میان مناطق مختلف بهره گرفته است. مدل توسعه داده شده با الهام از نتایج سناریوی شناور زلزله در منطقه شش تهران اجرا و مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحلیل انجامی با شناسایی آسیب پذیرترین نواحی مشخص می کند که تربیت و آموزش پیشرفته هرچه بیشتر نیروهای محلی در این نواحی و یا مناطق همسایه که می توانند در کمترین زمان به محل تقاضا اعزام شوند، می تواند در موفقیت عملیات کل منطقه نقش قابل توجهی ایفا کند. مدل پیشنهادی نه تنها برای برنامه ریزی در فاز پاسخ، بلکه می تواند در فاز پیشگیری و آمادگی بلایای طبیعی، به مدیران برای شبیه سازی اثربخشی سناریو های مختلف ظرفیت نیروهای امدادگر و همچنین در صورت نیاز، اولویت بندی مناطق مختلف برای اجرای پروژه های کاهش آسیب پذیری یاری رساند.