ارزیابی پاسخ های بیوشیمیایی و مورفوفیزولو ژیکی بنفشه (Viola× wittrockiana) به تنش خشکی و سرما

افزایش دما در فصول سرد به دلیل تغییرات اقلیمی، بر بقاء گیاهان زینتی در فضای سبز اثر منفی داشته است. مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر مقاومت به سرماو ارزیابی تغییرات مورفوفیزیولوژیکی بر گیاه بنفشه (Viola× wittrockiana) اجرا شد.آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه سطح آبیاری (۸۰%، ۶۰% و ۴۰% ظرفیت زراعی) و ده سطح دمایی (۲۰، ۰، ۳-، ۶-، ۹-، ۱۲-، ۱۵-، ۱۸-، ۲۱- و ۲۴- سانتیگراد) در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. بعد از تیمارهای آبیاری صفاتی نظیر کربوهیدارت، پرولین، میزان کلروفیل (a، b و کل)، کاروتنوئید و محتوای نسبی آب و پس از تیمارهای سرمایی فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز،آسکوربات پراکسیداز و میزان فنل کل و در پایان دوره رشد مجدد صفات مرفولوژیکی اندام هوایی و ریشه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در گیاهان تحت تنش خشکی، میزان کربوهیدرات، پرولین افزایش و میزان کلروفیل و محتوای نسبی آب به طور معنی داری کاهش یافت. اثرات متقابل تیمارهای آبیاری و دمایی به طور معنی داری فعالیت دو آنزیم را تحت تاثیر قرار دادند. بیشترین فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز در سطح آبیاری ۴۰% ظرفیت زراعی و دمای صفر درجه سانتیگراد مشاهده شد، اما با کاهش بیشتر دما از فعالیت این دو آنزیم کاسته شد. در سه سطح آبیاری میزان فنل کل از دمای ۲۰ تا صفر درجه سانتیگراد افزایش یافت و در دمای ۲۴- درجه سانتیگراد به حداقل میزان خود رسید. در مطالعه حاضر، اثر تنش خشکی بر تحمل به یخ زدگی در دماهای مختلف، در گیاه بنفشه متغیر بود. در بین پارامترهای مورد ارزیابی، تیمار ۶۰% ظرفیت زراعی در دمای صفر درجه سانتیگراد با افزایش فعالیت آنزیم ها و ترکیبات فنولی منجر به افزایش رشد رویشی و افزایش مقاومت به تنش یخ زدگی گیاهان گردید.  

Keywords:

Antioxidant enzymes , oxidative stress , cold acclimation , defense mechanisms. , آنزیم های آنتی اکسیدان , تنش اکسیداتیو , خوسرمایی , مکانسیم های دفاعی