موضوع شناسی خمس درآمدها؛ رویکردها و چالش ها
Publish place: Studies of Imami jurisprudence، Vol: 99، Issue: 1
Publish Year: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 118
This Paper With 19 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_PFE-99-1_005
تاریخ نمایه سازی: 12 بهمن 1400
Abstract:
از جمله موضوعاتی که در داخل گفتمان فقه امامیه معرکه آرا بوده شناخت موضوع خمس درآمدها و شرایط آن است. البته در دورههای نخست به دلیل نصگرایی و تسلط شیوه فتوایی بر آثار فقه، تلاشی از سوی فقیهان در این جهت دیده نمیشود و تنها میتوان از خلال آن برخی نشانهها و شاخصهها را در این خصوص، دریافت. بنابراین، دست یافتن به ابعاد کاملا متمایز این مسئله تا عصر مرحوم شیخ انصاری، به تاخیر افتاد. با ظهور شیخ و تحول در اجتهاد، ادبیات شناخت موضوع خمس درآمدها و طبقهبندی دیدگاهها، کم کم در منابع راه پیدا کرده که تا دوران معاصر، ادامه پیدا نموده است. تلاشهای مرحوم شیخ و تداوم تراث اجتهادی او اگرچه توانست برخی آشفتگیها را مهار نماید ولی هاله از نقض و ابرامها، همچنان بر متن اصلی، سنگینی میکند به گونهای که شیخ نیز از جمعبندی شفاف، خودداری کرد و در هرحال، اکنون سه رویکرد مهم در موضوع خمس درآمدها، مطرح است: تقلیل آن به درآمدهای حاصل از حرفههای معین؛ تعمیم آن به مطلق درآمد و تقید آن به درآمدهای حاصل از کسب و کار. از این میان، به نظر میرسد دیدگاه اخیر که مشهور هم هست به لحاظ استدلالی، متقن و موجهتر از دیگران باشد و نتیجه ملموس آن، عدم تعلق خمس بر اموالی است که از طریق ارث و هدیه و مانند آن، عائد میگردد.
Authors
محمد صادق فیاض
دکتری فقه اسلامی جامعه المصطفی العالمیه
محمد علی نجیبی
فارغ التحصیل سطح چهار مجتمع آموزش عالی فقه