بررسی زمین شناسی، کانی شناسی و ژئوشیمی افق بوکسیتی- لاتریتی محور دیلمان- اشکورات در البرز مرکزی

منطقه مورد مطالعه در بخش باختری پهنه البرز مرکزی قرار گرفته و دربرگیرنده افق بوکسیتی- لاتریتی در مرز سازندهای الیکا و شمشک است. افق یادشده به تریاس میانی تعلق دارد. افق بوکسیتی- لاتریتی در ۴ محور زردکوه- لریته، شگل- سنگرود، عباسک- هیر و عرشه کوه- ذکابر با روند خاوری- باختری رخنمون یافته است. مقطع عرضی کامل افق بوکسیتی- لاتریتی از ۳ بخش پایینی به‎رنگ خاکستری تیره و پیزول دار، میانی با ماهیت لاتریتی و به‎رنگ سرخ آجری و بالایی به‎رنگ خاکستری روشن تشکیل شده است. هر چند که در برخی نقاط، تنها بخش هایی از افق رخنمون دارد. از دید کانی شناسی، کائولینیت و کوارتز، کانی های اصلی سازنده افق بوکسیتی- لاتریتی است و کانی های دیاسپور، بوهمیت، آناتاز، هماتیت و گوتیت در رده بعدی قرار دارند. بخش های خاکستری رنگ، دارای عیارهای بالای Al۲O۳ و پایین Fe۲O۳ هستند در حالی که در بخش میانی، Fe۲O۳ عیار  بالایی دارد و عیار Al۲O۳ کاهش نشان می دهد. میانگین عیار Al۲O۳، Fe۲O۳، SiO۲ و TiO۲ در کل نمونه های برداشته شده به ترتیب ۳۵، ۱۴، ۳۵ و ۵ درصد است. بیشترین عیار به دست آمده برای Al۲O۳ در ۴ محور یادشده به ترتیب ۵۱، ۶۱، ۴۸ و ۴۸ درصد بوده است. در افق های بوکسیتی- لاتریتی، همبستگی منفی مشخص میان Al۲O۳ و Fe۲O۳، همبستگی مثبت میان Al۲O۳ و TiO۲ و همبستگی منفی مشخصی میان Fe۲O۳ و SiO۲ و همچنین میان Fe۲O۳ و TiO۲ وجود دارد. نتایج مطالعات آزمایشگاهی نشان می دهد که بهترین محور افق بوکسیتی- لاتریتی از دید میانگین عیار اکسیدهای اصلی در منطقه مورد مطالعه ، محور عباسک- هیر است. 

Keywords:

بوکسیت- لاتریت , دیلمان , اشکورات , البرز مرکزی , سازند الیکا , سازند شمشک