ارزیابی شایستگی بهره برداری از گیاهان دارویی بخشی از مراتع حوضه سد کارده با استفاده از روش AHP

مراتع به عنوان یکی از منابع خدادادی و بستر توسعه پایدار هر کشور، دارای کارکردهای متفاوتی هستند. تعیین شایستگی مرتع برای بهره برداری از گیاهان دارویی، می تواند نقش موثری در زمینه توسعه پایدار گیاهان دارویی داشته باشد. به همین دلیل بخشی از مراتع حوزه آبخیز سد کارده مشهد برای ارزیابی شایستگی جهت بهره برداری از گیاهان دارویی با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی انتخاب گردید. برای این منظور، از میان عوامل مختلف موثر بر شایستگی مراتع برای بهره برداری گیاهان دارویی، دو عامل پوشش گیاهی (شاخص اقتصادی تولید و درصد ترکیب گیاهان دارویی) و خصوصیات فیزیکی منطقه (شیب و راه دسترسی به منطقه) به عنوان معیارهای موثر در نظر گرفته شد. به منظور تعیین وزن و اهمیت معیارها نسبت به هم و مقایسه زوجی آن ها، از نرم افزار Expert choice ۱۱ و Ahp extention در ArcGIS استفاده شد. نتایج ماتریس وزن دهی، نشان می دهد که بیشترین وزن مربوط به شاخص اقتصادی تولید (۰/۵۳۴) و کمترین وزن مربوط به معیار شیب (۰/۰۸۷) می باشد. براساس نقشه نهایی شایستگی برای بهره برداری از گیاهان دارویی به روش (AHP) از مجموع اراضی حوضه، ۱۲۶۰/۲ هکتار (۴۸/۱ درصد) در طبقه شایستگی کم (S۳) و ۱۰۰۲/۵ هکتار (۳۸/۳ درصد) در طبقه شایستگی نامناسب (N) قرار گرفته و مهمترین عامل کاهش دهنده شایستگی، معیار شیب می باشد.

Keywords:

گیاهان دارویی , شایستگی مرتع , حوضه سد کارده , AHP