تاثیر چاله های هلالی آبگیر (فلسی) بر تقویت رطوبت خاک و پوشش گیاهی

کشور ایران در طی دو دهه گذشته، به صورت گسترده یا منطقه ای با خشکسالی مواجه بوده است. با توجه به رشد جمعیت، توسعه بی رویه شهرها، مدیریت نامناسب توزیع و مصرف آب و سایر عوامل، میزان آسیب پذیری کشور در مقابل خشکسالی روز به روز افزایش یافته و بحران آب به طور جدی نمایان م ی گردد. در شرایط بسیار خشک که میزان رطوبت قابل ذخیره در خاک بسیار کم است و برای تولید محصول و ایجاد پوشش گیاهی کافی نیست، باید اقدام به برخی عملیات جهت ذخیره آب گردد. بهره برداری بی رویه و غیر اصولی از مراتع کشور باعث شده است که پوشش گیاهی و لاشبرگ به شدت کاهش پیدا کند و این امر باعث موجب برخورد مستقیم قطرات باران با سطح خاک لخت و ت شدید فرسایش می گردد. در طول سالیان متمادی تخریب های فراوان در مراتع باعث از بین رفتن پوشش گیاهی شده است که این نابودی پوشش گیاهی علاوه بر جاری شدن رواناب ها، باعث تشدید فرسایش آبی و بادی، شده است. اگرچنین وضعیتی همچنان ادامه پیدا کند، یا تشدید فرسایش خاک و کاهش قدرت جذب و نگهداری آب آن، سال به سال از کمیت و کیفیت پوشش گیاهی کاسته خواهد شد عواقب آن کاهش توان تولید اکوسیستمی طبیعی مرتعی خواهد بود که به طور طبیعی قابلیت احیا و اصلاح را نخواهد داشت. در اکوسیستم های مرتعی، برای احیای پوشش گیاهی و فراهم نمودن زمینه تقویت کیفی و کمی آن، لازم است که رژیم رطوبتی خاک در جهت مثبت تغییر یابد و با افزایش رطوبت خاک، امکان استقرار و رشد گونه های گیاهی مرغوب که قبل از تخریب در محل حضور داشتند، ایجاد گردد. یکی از راهکارهای استفاده شده در طرح های منابع طبیعی استفاده از چاله های فلسی برای تقویت رطوبت و استقرار پوشش است. از این رو مطالعه حاضر با هدف مروری بر تاثیر چاله های فلسی بر ترکیب پوشش گیاهی و ویژگی های خاک صورت گرفت.

Keywords:

احیا مراتع , ذخیره نزولات , هلالی آبگیر , ذخیره نزولات