بررسی ساز وکار دگرریختی و ریزساخت های مربوط به آن در سنگ های میلونیتی بازیک شمال باختر ارومیه

در شمال خاور سرو مجموعه های گسترده ای از گرانیتویید و گابروهای میلونیتی وجود دارد که در مطالعات پیشین (حقی پور و آقانباتی، ۱۳۶۷) از آنها به عنوان گنایس و دگرگونه های پرکامبرین یاد شده است. در واقع این سنگ ها توده های آذرین اسیدی و بازیکی هستند که در اثر فعالیت نیروهای برشی منطقه تحت تاثیر دگرریختی و دگرگونی دینامیک قرار گرفته اند (محمدیها، ۱۳۷۹ و محمدی ترک آباد، ۱۳۸۰). سنگ های میلونیتی بازیک منطقه که در این نوشتار به آن پرداخته شده است، از لحاظ کانی شناسی ساده بوده و به طور عمده از پلاژیوکلاز، هورنبلند، اکتینولیت، کلریت، اپیدوت و به ندرت بقایایی از پیروکسن های اولیه تشکیل شده اند که اغلب توسط آمفیبول جایگزین گردیده اند. بلورهای فلدسپات در بیشتر مقاطع به اپیدوت، پلاژیوکلازهای ثانویه (دارای سدیم بیشتر) و تا حدودی سریسیت تبدیل شده اند. در این منطقه مجموعه های گابرو که به صورت کلاست و به شکل عدسی از دگرشکلی ناشی از نیروهای دینامیکی در پهنه های برشی در امان مانده اند نیز دیده می شوند. سازوکار های دگرریختی مانند جریان کاتاکلاستیک، شکستگی های ریز، جا دررفتگی خزشی (Dislocation creep)، بازیافت (Recovery)، تبلورمجدد، خزش انتشاری (Diffusion creep)، لغزش مرزدانه ها (Grain boundary sliding) و انحلال فشارشی در اثر نیروهای برشی بر سنگ های منطقه اعمال شده که در نتیجه آن بافت و ساخت هایی مانند برگوارگی، خطوارگی، خاموشی موجی، پورفیروکلاست هایی با ساخت هسته پوش (Core-Mantle Structure)، شکستگی های ریز هم سو و ناهم سو با برش، ماکل های مکانیکی، میکاهای ماهی شکل، ساخت های تفریق یافته نواری و کینک شدگی برگوارگی ها در این سنگ ها ایجاد شده است. شواهد گویای آن است که این سنگ ها در یک پهنه برشی تغییر شکل دینامیک یافته اند.

Keywords:

سنگ های بازیک میلونیتی , دگرریختی , پهنه های برشی , دگرگونی , ارومیه