بررسی کانی شناسی کانسار روی سرب مهدی آباد یزد ایران مرکزی

کانسار روی­ سرب مهدی­آباد یکی از کانسارهای معروف سرب و روی در ایران است که در ۱۱۰ کیلومتری جنوب خاوری یزد، ناحیه ایران مرکزی قرار می­گیرد. سنگ میزبان کانسار، سنگ­های کربناتی کرتاسه­زیرین، شامل سه سازند سنگستان، تفت و آبکوه می­باشد. سازند سنگستان به طور عمده از شیل و سیلتستون با میان لایه های کالک آرنایت تشکیل شده است. سازند سنگستان توسط دولومیت و سنگ آهک دولومیتی و آنکریتی سازند تفت پوشیده می شود. سازند آبکوه از نظر سنگ­شناسی شامل سنگ آهک چرتی و سنگ آهک رسی به همراه سنگ آ هک ریفی توده ای می باشد که بر روی سازند تفت قرار می­گیرد. ساختار کانسار مهدی­آباد به صورت ناودیس بزرگی با راستای شمالی­ جنوبی است و توسط گسل های متعدد دستخوش تغییرات فراوانی شده است. از مهم­ترین این گسل ها، گسل نرمال تپه­سیاه می­باشد که به احتمال زیاد، همزمان و بعد از رسوبگذاری فعال بوده است. اسفالریت و گالن کانی های اصلی و باریت، پیریت و کالکوپیریت، کانی های فرعی در بخش سولفیدی است. کانی های سروزیت (PbCO۳)، اسمیت زونیت (ZnCO۳)، همی­مورفیت (Zn۴(Si۲O۷)(OH)۲.H۲O) و هیدروزنسیت (Zn۵(CO۳)۲(OH)۶) کانی های اصلی بخش اکسیده کانسار می­باشند. شکل توده معدنی در این کانسار لایه ای و عدسی و هم­شیب با سنگ­های میزبان است. همچنین کانی سازی به صورت تمرکزهای متقاطع به شکل پرشدگی شکستگی ها، حفره های کارستی، کلوفرم، افشان و خوشه انگوری در کانسار قابل مشاهده است. از نظر کمی نسبت حجم توده های لایه­ای و عدسی همساز با سنگ­های میزبان، به مراتب بیشتر از بخش پرشدگی شکستگی ها و کارست ها است. 

Keywords:

مهدی آباد , کرتاسه زیرین , روی و سرب , ایران , گسل تپه سیاه