ژئوشیمی و متالوژنی سنگ های کلسیمی- قلیایی ، شوشونیتی و آداکیتی درارتباط با کانسارسازی مس – مولیبدن پورفیری و رگه ای در کمربند آتشفشانی نفوذی دهج – ساردوئیه ، کرمان

سنگ های آذرین کمربند آتشفشانی – نفوذی دهج – ساردوئیه ، استان کرمان،  در  سه مرحله رخ داده است.  اولین مرحله شامل سنگ های آتشفشانی (تفریت – فنولیت، بازالت ، تراکی بازالت ، آندزیت ، داسیت و ریولیت) ائوسن و کمپلکس های بحرآسمان ، رازک و هزار است که در ابتدا اسیدی بوده و به تدریج حد واسط و بازی می شود. این شرایط گویای افزایش شیب فرورانش از کم به زیاد است. پس از این مرحله  توده های نفوذی گرانیتوییدی الیگومیوسن (گابرودیوریتی ، دیوریت ، کوارتز دیوریت، گرانودیوریت ، کوارتزمونزونیت و گرانیت) با ماهیت کلیسمی– قلیایی،  کلیسمی – قلیایی پتاسیم دار و شوشونیتی به درون سنگ های آتشفشانی با همین ویژگی ژئوشیمیایی نفوذ می کنند که واجد اولین مرحله کانسار سازی مس پورفیری و رگه ای سرچشمه ، میدوک و چهارگنبد است. دومین مرحله ماگمایی در  نئوژن ( میوسن- پلیوسن) و از نوع سنگ های داسیتی- ریو داسیتی،  دیوریتی و کوارتزدیوریتی با ماهیت کلسیمی – قلیایی- آداکیتی است که حاصل فرورانش تخت  بوده و با دومین مرحله کانسارسازی پورفیری و رگه ای کوه مزاحم ( آبدر) همراه است. کانی زایی رگه ای نیز در سنگ های همبر بیرونی همه کانسارها یافت می شود که ارتباط نزدیکی با کانی زایی پورفیری و ویژگی های زمین ساختی منطقه دارد. حضور ایگنمبریت در کمربند دهج ساردوئیه ، موقعیت زمین ساختی فرورانش حاشیه قاره ای را قوی تر جلوه می دهد. بالا بودن عناصر ناسازگار ( پتاسیم، روبیدیم و باریم و ...) نشان می دهد که سنگ های آذرین از ذوب بخشی  پوسته اقیانوسی دگرگون شده و واکنش با گوه گوشته ( اکلوژیت فلوگوپیت دار یا آمفیبولیت فلوگوپیت دار) در موقعیت زمین ساختی حاشیه قاره ای حاصل شده اند . سومین مرحله ماگمایی پس از برخورد حاصل شده که  با حضور دایک های لامپروفیری (کوه گری و مزاحم) و بازالت های قلیایی و پتاسیک در منطقه مشخص می شود. آخرین فعالیت پسماگمایی منجر به تشکیل تراورتن های چشمه ای دوره چهارم شده که گسترش وسیعی در منطقه دارند.  

Keywords:

سنگ های آذرین پتاسیم دار , آداکیت ها , لامپروفیرها , فلززایی , کانسارهای مس- مولیبدن پورفیری حاشیه قاره ای