اثربخشی آموزش راهبردهای مبتنی بر درمان هیجان مدار بر مولفه های هوش کلامی و پرخاشگری دانش آموزان پیش دبستانی

زمینه و هدف: یکی از شکایت­ ها و دلایل مراجعه خانواده­ ها و اطرافیان کودکان پیش­دبستانی به مراکز مشاوره و روان­درمانی، مشکلات مرتبط با رفتارهای پرخاشگرانه و بی­توجهی و عدم تمرکز آنان است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای مبتنی بر درمان هیجان­مدار بر مولفه های هوش کلامی و پرخاشگری کودکان پیش­ دبستانی انجام شد. روش: روش این پژوهش، نیمه ­آزمایشی با طرح پیش­آزمون و پس­آزمون با دو گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی کودکان پیش­دبستانی دختر ۴ تا ۶ ساله شهر کرمان در سال ۱۳۹۷ تشکیل می­ دادند. نمونه پژوهش شامل ۵۰ کودک از جامعه آماری مذکور بود که با روش نمونه­ گیری در دسترس انتخاب شدند و سپس به­ طور تصادفی به دو گروه آزمایشی و گواه (هر گروه ۲۵ نفر) تقسیم شدند. به کودکان گروه آزمایش ده جلسه آموزش راهبردهای مبتنی بر درمان هیجان مدار آموزش داده شد و گروه گواه در این مدت مداخله ­ای دریافت نکرد. دو گروه قبل و بعد از فرایند آموزش به پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (۱۹۹۸) و ویرایش چهارم مقیاس تجدیدنظر شده وکسلر کودکان (۲۰۱۲) پاسخ دادند. برای تجزیه وتحلیل داده­ها از روش­ های آماری میانگین، انحراف استاندارد و تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ­ها: نتایج نشان داد آموزش راهبردهای مبتنی بر درمان هیجان­ مدار بر مولفه های هوش کلامی (۲۰/۲۱= F) و پرخاشگری (۳۳/۹۸= F) کودکان پیش ­دبستانی در سطح ۰/۰۱P< تاثیر دارد. نتایج اندازه اثر نشان داد راهبردهای هیجان­ مدار ۴۳ درصد بر مولفه های هوش کلامی و ۵۱ درصد بر پرخاشگری کودکان تاثیر داشتند. نتیجه­ گیری: آموزش راهبردهای مبتنی بر درمان هیجان­مدار به دلیل تاکید بر هیجانات پایه به ­عنوان افزایش­ دهنده مولفه های هوش کلامی و به دنبال آن تسهیل­ کننده یادگیری و عاملی موثر در کاهش پرخاشگری و مشکلات دانش­ آموزان پرخاشگر است.

Keywords:

Emotion-focused therapy , verbal intelligence , aggression , preschool children , درمان هیجان مدار , هوش کلامی , پرخاشگری , دانش آموزان پیش دبستانی