ارزیابی واکنش عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ های گندم نان (Triticum aestivum L.) نسبت به تاریخ کاشت به موقع و دیرهنگام..

افزایش عملکرد در گندم مستلزم شناخت روش های مدیریتی مناسب است. از جمله مهم ترین آنها معرفی ارقام جدید و تاریخ کاشت مناسب می باشد. به منظور مطالعه واکنش عملکرد و اجزای عملکرد گندم نان نسبت به دو تاریخ کاشت به موقع و دیرهنگام آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان در سال زراعی ۱۳۹۴-۱۳۹۵ انجام شد. این بررسی در دو آزمایش جداگانه انجام شد. هر آزمایش در سه تکرار شامل نه ژنوتیپ گندم بود. آزمایش اول در تاریخ ۱۵ آذر (به موقع) و آزمایش دوم ۱۵دی (دیرهنگام) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثرات تاریخ کاشت بر روی ارتفاع بوته، روز تا گلدهی، روز تا رسیدگی، تعداد سنبله در مترمربع، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت معنی دار بود. همچنین اثرات متقابل تاریخ کاشت × ژنوتیپ های مورد بررسی بر روی همه صفات مورد بررسی معنی دار گردید. نتایج نشان داد که افزایش دما در کشت های دیرهنگام باعث کاهش روز تا گلدهی، روز تا رسیدگی، ارتفاع بوته، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه می گردد. بررسی عملکرد دانه ژنوتیپ ها نشان داد که همه ژنوتیپ های مورد بررسی در هر دو تاریخ کاشت از نظر عملکرد دانه بالاتر و یا هم ردیف (در یک گروه آماری) با رقم شاهد (گنبد) قرار گرفتند و می توانند جهت معرفی به کشاورزان و افزایش تنوع در ارقام مورد بهره برداری قرار گیرند.

Keywords:

گندم , عملکرد دانه , سنبله , تاریخ کشت , گرگان , رقم