تحلیل نقش مایه های طلسم در زیورآلات اقوام کرد شمال شرقی خراسان رضوی

طلسم بخشی از علوم غریبه است که ریشه آموزه های مذهبی است؛ چراکه آیات و سوره های قرآنی با اسامی خدا متونی هستند که بر روی اشیای طلسمی و لباس نقش می بندند. از آن جا که پوشاک سرآمد مهم ترین وسایل کاربردی بشر از گذشته تاکنون بوده است، دارای کارکرد حفاظتی و همچنین بازتاب دهنده اندیشه مذهبی هر شخص نسبت به پوشاک خود می باشد. شاخصه های لباس اقوام و هویت اصلی لباس برای کسانی که در آینده خواهان شناسایی بخشی از فرهنگ و هویت پیشین خود هستند مهم است؛ چراکه هویت هر لباسی را در بیان شاخصه های آن می توان یافت مانند بافت پارچه براساس طرح لباس، برش پارچه، تزئینات لباس (نواردوزی، سوزن دوزی، زیورآلات) که همگی به لحاظ تکنیک، نقش و طرح، در فلسفه نقوش مهم است. نقش مایه های موجود در پیراهن اقوام کرد شمال شرقی اغلب مشترک هستند و الهام گرفته از اشکال مختلف است و هر کدام از این نقش ها اسامی خاص خود را دارند. تحلیل نقش مایه های طلسم بر روی زیورآلات اقوام کرد شمال شرقی خراسان رضوی (کلات، لایین، زاوین) هدف اصلی این پژوهش است. در این پژوهش، نقوش از منظر سبک و الگو در طبقه بندی پوشاک اقوام و جایگاه علوم غریبه در نقش طلسم مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش، از روش گردآوری کتابخانه ای، مشاهده میدانی و تحلیل کیفی استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که نقش مایه ها در آثار مورد مطالعه را می توان به پنج دسته طلسم (هندسی، گیاهی، جانوری، پرندگان، کیهانی وآیات) طبقه بندی نمود. نمونه های مورد مطالعه نه مورد است که طبق آثار بررسی شده، نقش مایه ها بر اساس تخیلات و علوم غریبه برخاسته از دل اعتقادات و باورهای این اقوام بوده که بار معنای نمادین همان روزگار را به دوش می کشند.

Keywords:

نقش مایه , طلسم , زیورآلات , اقوام کرد خراسان رضوی.