اشتقاق توابع انتقالی برای تخمین پارامتر های معادله نمایی دوگانه منحنی مشخصه آب خاک

    منحنی مشخصه آب خاک، یکی از پارامترهای تعیین­کننده در مطالعه حرکت آب و املاح در خاک است. اندازه­گیری مستقیم منحنی مشخصه آب خاک زمان­بر و پرهزینه است و توابع انتقالی را می­توان به­عنوان یک روش برآورد غیرمستقیم منحنی مشخصه آب خاک از ویژگی­های زودیافت خاک به کار گرفت. دکستر و همکاران به تازگی معادله نمایی دوگانه جدیدی را برای منحنی مشخصه آب خاک معرفی کرده اند که پارامترهای آن ماهیت فیزیکی مشخصی دارند. در این پژوهش، توابع انتقالی برای برآورد پارامترهای معادله نمایی دوگانه با استفاده از ویژگی­های زودیافت خاک (درصد نسبی ذرات شن، سیلت و رس و مقدار جرم مخصوص ظاهری خاک) بسط داده شد. توابع انتقالی به وسیله دو نرم­افزار SPSS و DATAFIT با به­کارگیری اطلاعات ۲۷ نمونه خاک به دست آمد و همچنین اطلاعات نه نمونه خاک برای سنجش اعتبار توابع انتقالی ایجادشده به کار گرفته شد. مقایسه توابع انتقالی به دست آمده با استفاده از سه شاخص آماری میانگین خطای مطلق ()، ضریب کارایی اصلاح شده () و شاخص مطابقت اصلاح شده () نشان داد که این توابع انتقالی از دقت پذیرفتنی برخوردارند. در مجموع نرم­افزار DATAFIT با میانگین مقادیر شاخص­های آماری، و به ترتیب برابر با ۰۲۰/۰، ۸۷۸/۰ و ۷۴۴/۰ نسبت به نرم­افزار SPSS با میانگین مقادیر ، و به ترتیب،  ۰۲۵/۰، ۸۵۲/۰ و ۶۸۴/۰ از دقت بیشتری برخودار است، ولی تفاوت معنا­داری بین مقادیر شاخص­های آماری مربوط به آنها مشاهده نشد.

اشتقاق توابع انتقالی برای تخمین پارامتر های معادله نمایی دوگانه منحنی مشخصه آب خاک Keywords:

توابع انتقالی , معادله دکستر , معادله نمایی دوگانه , منحنی مشخصه آب خاک , ویژگی های زودیافت خاک