مطالعه و بررسی وضعیت مالی صنعت برق در ایران تحلیل نهادی و قانونی

صنعت برق بزرگترین و گسترده ترین صنعت از لحاظ سرمایه گذاری، هزینه بر بودن و همچنین ارائه خدمات در سطح کشور و حتی جهان میباشد به طوری که نقش زیرساختی را در فرآیند توسعه پایدار اقتصادی بازی میکند. از سوی دیگر براساس مکتب اقتصاد نهادگرا، بررسی وضعیت و گردش مالی میان نهادهای دخیل در فرآیندهای اصلی این صنعت میتواند مبنای خوبی برای جهتگیری تصمیمات کلان این صنعت و یا حتی پیشبینی ها و برنامه ریزی های کلان اقتصادی در سطح کشور باشد. با نگاه اجمالی به فرآیندهای اصلی یعنی تولید، انتقال و توزیع نیروی برق، میتوان بخش اعظم هزینه های این صنعت را متعلق به بخش تولید و تامین انرژی برق دانست. به عبارت دیگر بخش مهم و اعظم هزینه های برق در ایران شامل: هزینه تولید برق نیروگاه های برق آبی، هزینه خرید برق از نیرگاه های دولتی خارج از وزارت نیرو، نیروگاه های ECA، نیروگاه های منابع پاک و تجدیدپذیر، نیروگاه های بخش خصوصی و یا خرید برق از بورس انرژی شرکتهای توزیع نیروی برق استانها و همچنین واردات برق از سایر کشورها، می-شود. حال بررسی اینکه منابع لازم جهت تامین این هزینه ها از چه طریقی تامین میشود و نحوه گردش مالی صنعت برق چگونه است موضوعی است که در این مقاله با استناد بر متن بندهای قانونی و اسناد بالادستی مرتبط با بودجه صنعت برق و به کمک روش تحلیل محتوای کیفی هدایت شده با رهیافت استقرا قیاس مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. در نهایت یک شمای کلی و نسبتا شفاف از گردش مالی میان نهادها در سه بخش مجزای منابع، درآمدها و هزینه ها بهصورت نمودار جریان مالی ترسیم گردید و تحلیل مختصری از وضعیت نهادگرایی در اقتصاد صنعت برق در حال حاضر مبتنی بر نتایج مطالعه صورت گرفته ارائه شده است.

Keywords:

اقتصاد نهادگرا , منابع و مصارف صنعت برق , گردش مالی , بودجه صنعت برق , تحلیل محتوای کیفی