بررسی بومشناختی درختان و درختچه ها در کتاب آسمانی قرآن

قرآن کریم کتاب مقدس مسلمانان و مهمترین معجزه پیامبر گرامی اسلام (ص) میباشد که در طی ۲۳ سال بر پیامبراسلام نازل شده است. محتوای این کتاب آسمانی شامل مضامین توحید و خداشناسی، معاد و جهان پس از مرگ، پیامبرانالهی، احکام عبادی، توجه به اخلاق و ارزشهای انسانی و غیره است. علاوه بر این موارد، ۲۷ بار واژهی درخت در قرآن بامضامین و محتوای مختلفی به کار رفته و همچنین نام تعدادی از درختان و درختچه ها نیز در قرآن ذکر شده است. هدف ازاین مطالعه گونه های بررسی درختان و درختچه های ذکر شده در قرآن کریم از نگاه بوم شناختی است. به همین منظور، بااستفاده نرم افزار قرآنی صبا، فراوانی واژه های که دلالت برگونه های درختی و درختچه ای دارند، همراه با مکی یا مدنی بودنسوره ها و موقعیت سوره (نام سوره و شماره آیه) مورد بررسی قرار گرفت. با تفسیر قرآن کریم توسط منابع تفسیر، به تفسیرموضوعی و محتوایی آیاتی که شامل گونه های درختی و یا درختچه ای بودند، به منظور درک این که گونه ی درختی یادرختچه ای در وصف، تمثیل و غیره چه موضوعی به کار رفته است، پرداخته شد. در انتها نیز از نگاه بوم شناختی واژه ی درختو گونه های درختی و درختچه ای مذکور در قرآن کریم بررسی شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که واژه ی درخت ۲۷ بار واز میان درختان و درختچه ها خرما ۲۱ مرتبه در قرآن ذکر شده و حداکثر فراوانی را دارا است. گونه های درختی و یادرختچه ای انجیر، موز، گز و مسواک یک مرتبه در قرآن کریم ذکر شده اند. درخت زیتون و انگور نیز به ترتیب ۶ و ۱۱ بارمورد اشاره واقع شده اند. بررسی بوم شناختی گونه ها نشان داد که کلیه گونه های مذکور مستعد زیست و سازگاری در مناطقخشک و نیمه خشک هستند. بنابراین ملموس بودن پیام آیات با کاربرد نام درختانی بوده که برای مردم بومی عربستان درزمان نزول آیات قابل درک باشد.

Keywords:

قرآن کریم , بومشناسی , درخت , درختچه , دین اسلام