بررسی ویژگی های ساختاری، شیمیایی و خمیردهی ساقه گیاه مارتیغال (Silybum marianum)

به منظور بررسی امکان استفاده از ساقه گیاه مارتیغال یا خارمریم (Silybum marianum)در صنعت کاغذسازی، قابلیت عملکرد، ترکیبات شیمیایی، زیست سنجی (بیومتری) الیاف و خمیردهی ساقه این گیاه مورد ارزیابی قرار گرفت. میانگین طول و قطر ساقه گیاه خودروی مارتیغال استحصال شده در اوایل خرداد ماه به ترتیب ۱۷۸ و ۵/۳ سانتی متر محاسبه شد. وزن خشک کل ساقه این گیاه در مجموع ۴۷۱۰ کیلوگرم در هکتار برآورد شد. میانگین طول، قطر، قطر حفره و ضخامت دیواره الیاف آن نیز به ترتیب ۱۱۹۰، ۰۶/۱۶، ۰۶/۹ و  µm۶۶/۳ به دست آمد. ضرایب مقاومت به پارگی (رانکل)، انعطاف پذیری، درهم رفتگی الیاف این گیاه به ترتیب ۸۳/۸۰، ۳۹/۵۶ و ۳۷/۷۴ تعیین شد. نتایج تجزیه شیمیایی نشان داد که ساقه این گیاه دارای ۳۵/۷۰% هولوسلولز، ۲۵/۳۹% سلولز، ۱۳/۱۳% لیگنین، ۰۹/۳% مواد استخراجی محلول در استون، ۱۸% مواد قابل حل در آب داغ و ۸۵/۱۱% خاکستر می باشد. در دمای پخت ۱۶۵ درجه سلسیوس، قلیائیت ۲۵٪ و نسبت مایع پخت به ماده اولیه ۱۰ به ۱، خمیر سودا تهیه شد. نتایج خمیرسازی نشان داد که با افزایش زمان پخت از ۳۰ تا ۲۱۰ دقیقه، عدد کاپای خمیر از ۳۲/۷۷ به ۱۳/۳۲ و بازده پخت از ۶/۴۳ به ۵/۳۶ درصد کاهش می یابد، اما بازده خمیر مورد قبول (عبور کرده از غربال با مش ۲۰) از ۴/۱۷ به ۵/۳۵ درصد افزایش می یابد. کاغذ ساخته شده از خمیر با عدد کاپای۳۲ دارای شاخص کششی Nm/g۸۲/۳۶ و طول پارگی km ۷۶/۳ و شاخص ترکیدن kpa.m۲/g ۷۵/۱ می باشد.

Keywords:

: مارتیغال , قابلیت عملکرد , ویژگی های شیمیایی , شاخص کشش , طول پارگی , مقاومت به ترکیدن