اثر سطح ایستابی کم عمق بر تامین نیاز آبی،کارائی مصرف آب و عملکرد سه رقم گندم

در عصرحاضر محدودیت منابع و افزایش روزافزون جمعیت، ایجاب می­کند که از منابع محدود به نحو بهینه استفاده شود. در بسیاری از اراضی مناطق خشک و نیمه­خشک جهان، آب زیرزمینی کم عمق با کیفیت­های مختلف در دوره رشد گیاهان     می­تواند به عنوان یک منبع آبی رایگان و جایگزین آبیاری سطحی یا برای کمک به تامین بخشی از نیاز آبی گیاه و مدیریت آب کشاورزی، مورد استفاده قرار گیرد. لذا در این پژوهش به بررسی اثر سطوح ایستابی کم­عمق ۶۰، ۸۰ و۱۱۰ سانتی­متر بر تامین نیاز آبی، کارائی مصرف آب وعملکرد ارقام مختلف گندم (بهار، کراس البرز و W۳۳g)، در دو سال زراعی۹۰-۸۹ و ۸۹۰-۸۸ پرداخته شده است. آزمایش­ها در ایستگاه تحقیقاتی لایسیمتری شماره یک دانشگاه رازی در قالب طرح فاکتوریل و بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. در این آزمایش­ها، از ۴۵ لایسیمتر از جنس پلی­اتیلن با ارتفاع ۱۲۰ سانتی­متر و به قطر ۳۰ سانتی متر که در سطح زمین با فاصله یک متری از یکدیگر ثابت شدند، استفاده شد. در هر دو سال انجام آزمایش، بیشترین مصرف آب زیرزمینی مربوط به عمق ۶۰ سانتی­متر و کمترین مقدار مصرف مربوط به عمق ۱۱۰ سانتی­متر بود. به طوری که متوسط مشارکت آب زیرزمینی برای ارقام مختلف در طی دو سال تکرار آزمایش­ها برای اعماق ۶۰، ۸۰ و ۱۱۰ سانتی­متر به ترتیب برابر با ۶۳%، ۵۵% و ۴۵% بدست آمد. همچنین در هر دو سال، رقم کراس البرز بین هر سه عمق سطح ایستابی از نظر کارایی مصرف آب فاقد اختلاف معنی­دار در سطح ۱% شد. در مجموع عمق سطح ایستابی بهینه، ۸۰ سانتی­متر بود که دارای کارائی مصرف آب بالاتر و در عین حال عملکرد مناسبی داشت. 

Keywords:

لایسیمتر , مشارکت آب زیرزمینی , گندم رقم کراس البرز , گندم رقم بهار