اثر تنش خشکی، میکوریزا و مقادیر روی بر خصو صیات اگروفیزیولوژیک ذرت رقم سینگل کراس ۷۰۴

به منظور بررسی اثر تنش خشکی، میکو ریزا و سطوح مختلف روی بر برخی خصوصیات اگروفیزیولوژیک ذرت سینگل کراس ۷۰۴، آزمایشی در سال های۱۳۸۵ و۱۳۸۶ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایشی سه سطح آبیاری شامل: آبیاری معادل نیاز آبی گیاه (شاهد)، آبیاری معادل ۷۵ درصد نیاز آبی گیاه و آبیاری معادل۵۰ درصد نیاز آبی گیاه، تلقیح با میکوریز(Glomus intraradices) در دو سطح شامل تلقیح و عدم تلقیح و روی در سه سطح شامل: شاهد (صفر)، ۲۵ و ۴۵ کیلوگرم در هکتار از منبع سولفات روی در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که تنش خشکی تاثیر معنی داری بر صفات کارایی مصرف آب، وزن خشک ریشه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت داشت. تنش خشکی عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت را کاهش و کارایی مصرف آب را افزایش داد. اثر میکوریز نیز بر صفات وزن خشک ریشه، درصد کلونیزاسیون و عملکرد بیولوژیک معنی دار بود. تلقیح با میکوریز باعث بهبود صفات مورد بررسی نسبت به شاهد شد. مصرف ۴۵ کیلوگرم سولفات روی در هکتار، عملکرد بیولوژیک را بطور معنی داری افزایش داد اما افزایش عملکرد دانه نسبت به شاهد معنی دار نبود. بیشترین وزن خشک ریشه و درصد کلونیزاسیون از تیمار ۲۵ کیلوگرم سولفات روی در هکتار به دست آمد. تلقیح با میکوریز هم در شرایط آبیاری مطلوب و هم در شرایط تنش باعث بهبود صفات مورد بررسی نسبت به بدون میکوریز شد. اثرمتقابل سه گانه تیمارهای آزمایش بر صفات وزن خشک ریشه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه از تیمار اثر متقابل آبیاری معادل نیاز آبی گیاه، بدون میکوریز و مصرف ۴۵ کیلوگرم سولفات روی در هکتار حاصل شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که با آبیاری معادل ۷۵ درصد نیاز آبی گیاه، تلقیح با میکوریز و ۴۵ کیلوگرم سولفات روی در هکتار عملکرد مطلوب حاصل می شود.

Keywords:

Drought stress , Maize , Mycorrhiza , Water Use Efficiency and Zn , تنش خشکی , ذرت , روی , کارایی مصرف آب و میکوریز.