تحلیل جامعه شناختی همسرستایی و نکوهش همسر (زن مرد) در شعر و ادب فارسی

اگرچه جنس زن در شعر و ادب فارسی چهره مثبتی ندارد و در اشعار معمولا مورد بی مهری گویندگان قرار گرفته است، اما آنگاه که در جایگاه همسر قرار می گیرد با این که در ادبیات کلاسیک در هاله ای از ابهام و پوشیدگی قرار می گیرد اما کم و بیش ستایش می شود. ولی در غزل معاصر از جایگاه والایی برخوردار می باشد که پیوسته در قاب مدح و ستایش شاعران قرار می گیرد. اما همسر (مرد) در غزل فارسی چه کلاسیک و چه معاصر کمتر نمود داد، ولی همین تعداد کم کمتر ستایش شده و بیشتر از طرف زنان نکوهش شده اند. هدف از نگارش این مقاله همسرستایی و نکوهش همسر(زن مرد) در شعر و ادب فارسی است. روش کار کتابخانه ای و توصیفی تحلیلی می باشد. حاصل پژوهش نشان می دهد که در شعر کلاسیک شاعران کمتر از همسر (زن) خویش سخن گفته و اگر از او ستایش کرده اند، بسیار محدود و بیشتر در مرثیه وفات آن ها شعر سروده اند و از همسر (مرد) خبری نیست، اما در غزل معاصر از آن تفکرات مردسالاری و مردمحوری تا حد زیادی کاسته شده و مخصوصا همسر (زن) شاعر مورد ستایش و مدح قرار گرفته است و حتی مردان در جایگاه همسر گاه ستایش و گاه نکوهش شده اند. در این دوره ذهنیت غنایی شاعران تغییر کرده و آن ها نه تنها زبان به ستایش همسر (زن) خود گشوده، حتی نام آن ها را هم در غزل ذکر می کنند که در ادبیات کلاسیک ما اصلا سابقه ندارد.

Keywords:

شعر فارسی , جامعه شناختی , همسر(زن مرد) , ستایش همسر