برآورد تاکید نسبی صفات تولیدی، تولیدمثلی، رشد و ماندگاری در گله گاوهای شیری شرکت دامپروری پارس استان اردبیل

هدف اصلی این پژوهش برآورد تاکید نسبی صفات تولیدی ، تولید مثلی، رشد و ماندگاری در گله گاوهای شیری شرکت دامپروری پارس می باشد. این پژوهش با استفاده از مدل زیست اقتصادی و با تعیین ارزش اقتصادی و میزان اهمیت نسبی هریک از این صفات در برنامه های اصلاحی سیستم پرورشی گاوهای شیری شرکت دامپروری پارس استان اردبیل انجام گرفت. نخستین گام در گسترش و توسعه اهداف اصلاحی، تعیین ضرایب اقتصادی برای صفاتی می باشد که به عنوان هدف اصلاحی در نظر گرفته شده اند. ارزش اقتصادی یک صفت بیانگر سهم رشد ژنتیکی یک صفت، در بهبود راندمان اقتصادی سیستم تولید می باشد. با هدف مطالعه اثرات تغییر در مقادیر ورودی روی پاسخ مدل، از تست حساسیت استفاده شد. و نیز برای قیاس صفات مختلف تاکید نسبی هر صفت، محاسبه گردید. سود سالانه حاصل از هر راس گاو مولد در این تحقیق ۹۵۵۲۹۰۷۶/۸۶ ریال گزارش گردید. صفات را از نظر نوع اثرات بر درآمد ها و هزینه ها به چند دسته تقسیم بندی شدند. گروهی از صفات در اثر افزایش میانگین خود، درآمد و هزینه واحد تولید و هم چنین سود را نسبت به حالت پایه (مقدار اولیه) افزایش می دهند. اغلب صفات تولیدی شامل تولید شیر، چربی، افزایش وزن بعد از شیرگیری، وزن بدن بالغ و نیز نرخ بقاء قبل و بعد از شیرگیری در این دسته قرار گرفتند. ولی با افزایش یک واحد در افزایش وزن روزانه قبل از شیرگیری، درآمد و هزینه نسبت به میزان پایه افزایش یافته اما سود به دست آمده کم تر شده است. در دسته دیگر صفاتی قرار داشتند که افزایش میانگین آن ها هم با کاهش درآمد و هم با کم تر شدن هزینه ها مواجه بود که موجب کاهش سود گردید که شامل صفت طول عمر تولیدی و فاصله بین گوساله زایی بود که در این گروه قرار گرفت. صفات گروه سوم بر درآمد اثری نداشته اما با افزایش میانگین آن هزینه های واحد تولید افزایش یافت در نتیجه سود سالانه کاهش یافت که شامل سن در زایش اول بود. دسته چهارم نیز شامل صفتی می باشد که بر روی هزینه اثری نداشته و با بالا رفتن درآمد واحد سبب سودآوری شده است که صفت چربی شیر در این دسته قرار می گیرد. هم چنین نتایج نشان داد که بالاترین اهمیت یا تاکید نسبی مربوط به تولید شیر با مقدار ۴۵/۰۱ درصد و پایین ترین آن در ارتباط با فاصله بین دو زایش به مقدار ۴/۱۷- درصد محاسبه گردید. اما از نگاه میزان اهمیت نسبی صفات در هر دسته، در گروه صفات تولیدی، تولید شیر و چربی شیر بالاترین اهمیت نسبی را به خود اختصاص دادند. در گروه صفات ماندگاری و بقاء به ترتیب اولویت نرخ بقاء بعد از شیرگیری، نرخ بقاء قبل از شیرگیری و طول عمر تولیدی و همین طور در گروه تولید مثلی، صفت سن در اولین زایش و صفت فاصله گوساله زایی به ترتیب بالاترین اهمیت نسبی را داشتند. در گروه صفات رشدی نیز به ترتیب وزن بدن بالغ، افزایش وزن بعد از شیرگیری و افزایش وزن قبل از شیرگیری بالاترین اهمیت نسبی را به خود اختصاص دادند. نتایج تست حساسیت نیز نشان داد که اثر نوسان فاکتورهای تولید بر روی ارزش های اقتصادی صفات یکسان نمی باشد و بعضی از صفات از ثبات بیش تری برخوردار هستند.

Keywords:

مدل زیست اقتصادی , گاوشیری , ارزش اقتصادی , تاکید نسبی