عشق و بهکتی در مکتب مولانا و رامانوجا

در جهان بینی عرفانی واژه عشق معنا و مفهومی گسترده و چندلایه دارد و اکثر عرفای ملل مختلف عشق را یکی از اصول و آموزه های اساسی در دنیای عرفان قلمداد کرده اند. بسیاری از آن ها شرط زیر بنایی درراه سیر و سلوک و نیل به مقام معرفت و یقین و وصل حضرت یار را اکسیر "عشق" می دانند. در مکتب مولانا عشق از جایگاه والایی برخوردار است و کمال انسان در شناخت حضرت حق با مرکب عشق میسر گردیده است. از سوی دیگر، هرچند بیشتر مکاتب هندی تحت تاثیر "بهکتی مارگه" بوده اند اما "بهکتی مارگه" در مکتب رامانوجا به گونه ای برجسته تر مطرح شده است تا آنجا که در آثار جنوب هند و تامیلی رشد کرد و در نهضت "بهکتی نو" ادامه یافت. لذا در این مقاله برآنیم تا به بررسی تطبیقی این مفهوم با استناد به اشعار عرفانی مولانا و آموزه های رامانوجا بپردازیم و در حقیقت هدف ما تحلیل دیدگاه های مشترک و متفاوت هر دو عارف نسبت به عشق و ماهیت آن است.

Keywords:

عشق , بهکتی , مولانا , رامانوجا , ظهور , تجلی , عقل