نان به عنوان مهمترین فراورده حاصل از گندم ، غذای اصلی بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشور ما را تشکیل داد ه و روزانه قسمت اعظمی از انرژی ، املاح معدنی وویتامین های مورد نیار بدن را تامین می کند . به علت مصرف زیاد
نان ، هرگونه مشکل بهداشتی آن می تواند به سلامت و تندرستی جامعه لطمه وارد سازد .
جوش شیرین یا بکینگ سودا ( بی کربنات سدیم یا سواد اش ) که باعث ور آمدن سریع
نان می شود در سالهای اخیر در کشور ما به جای خمیر مایع استفاده می شود . مصرف زیاد
جوش شیرین به میزان قابل ملاحضه ای با بالا بردن PH محیط باعث کاهش رشد و فعالیت خمر و رد نتیجه کاهش فعالیت آنزیم فیتاز و نیز موجب مزه قلیایی و نامطلوب در
نان می شود . بقایای
جوش شیرین موجود در
نان موجب ناراحتیهای گوارش ، مانع جذب کلسیم و آهن سایر عناصر ضروری خواهد شد. در نتیجه کم خونی فقر آهن ، پوکی و نرمی استخوان ها ناشششی از کاهش کلسیم خواهد شد. لذا هدف از این مطالعه ارزیابی طرح حذف
جوش شیرین در انواع
نان شهرستان
سواد کوه در سال 82 و 83 انجام گرفت مطالعه حاضر که یک مطالعه آینده نگر و مداخله ای و مقایسه ای است در سال 82 بر روی تعداد 59 نمونه
نان و 26 نمونه رو مال و در سال 83 بر روی تعداد 206 نمونه
نان و 116 نمونه رومال انجام گرفت. نمونه ها بر اساس روش موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران از نظر PH مورد آزمایش قرار گرفتند که PH نمونه ای فاقد
جوش شیرین بایستی حد اکثر 6 -5 باشند و نمونه ای که PH آنها بالای 6 بود به عنوان نمونه ای دارای
جوش شیرین در نظر گرفته شد . علاوه بر این با یرگزاری کلاس های آموزشی برای کارگران
نانوایی ها، میزان آگاهی قبل و بعد از دوره ارزیابی گردید. یافته ها نشان داد که در سال 1382 حدود 11/8 درصد از نمونه های
نان و 88/5 درصد از نمونه های رومال دارای
جوش شیرین بوده اند ولی بعد از اجرای طرح حذف
جوش شیرین (1383) حدود 0/5 درصد از نمونه های
نان و 74/1 درصد از نمونه های رومال دارای
جوش شیرین بوده اند. همچنین با برگزاری کلاس آموزشی میزان آگاهی افراد نسبت به قبل ار برگزاری دوره به میزان 11/3 افزایش یافت . علیرغم ممنوعیت رسمی مصرف
جوش شیرین همچنان در فرآیند تولید
نان مصرف می شود ، بنابراین با هماهنگی ارگانهای ذیربط می توان با نظارت مستمر و دقیق و اعمال مقررات قانونی مصرف آن را به صفر رساند . علاوه بر کنترل و نظارت ، آموزش کارگران و متصدیان بسیار مفید و اثر بخش می باشد.