چالش ها و معیارهای موثر بر ارتقاء کیفیت محیطی در طراحی برای معلولین و افراد با نیازهای ویژه

بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی در حدود ده درصد از جمعیت جهان دچار نوعی معلولیت می باشند،که رقمی قابل توجه می باشد. در سال های اخیر در اکثر کشورهای دنیا طراحان فضای شهری، ساختمان های عمومی و آموزشی، بر حسب مورد به لحاظ نیاز مبرم جامعه اقدام به طراحی فضاهایی نموده اند که عملا استفاده از آن ها برای معلولین راحت تر بوده و موجب گردیده تا فعالیت روزمره این قشر از جامعه در محیط های شهری و ساختمان های عمومی امکان پذیر گردد. اما در این بین بعد از انقلاب اسلامی نظام شهرسازی و معماری دستخوش تغییراتی شده است که می توان از بین آن ها رشد چشمگیر شهرها و مناطق جنگ زده و سایر نقاط به خصوص تهران را عنوان نمود. که این رشد باعث کم شدن توجه به امور شهری، تجهیزات شهری و روان سازی ساختمان های عمومی به شمار می آید. در این پژوهش، با روش کیفی و رویکردی تحلیلی، پس از بررسی ادبیات پژوهش و تحلیل وضع موجود، آسیب شناسی مسئله انجام شده است و در انتها راهکار ارائه گردیده است. تحولات اجتماعی و فرهنگی جامعه ما در دو دهه اخیر سبب شده که اشخاص معلول و ناتوان جسمی و حرکتی به میزان قابل توجهی در جامعه جذب شوند، اما وجود برخی موانع به ویژه در عرصه ی برنامه ریزی شهری و شهرسازی، بسیاری از فضاهای شهری را فاقد شرایط لازم برای حضور این قشر در جامعه، موجب گردیده است. از عناصر مهمی که می تواند اشخاص معلول را به جامعه برگرداند، فضاهای شهری می باشند که با برنامه ریزی صحیح و مناسب سازی فضاهای مورد نظر، می توان این قشر را از منزوی شدن بازداشت و از حضور فعال و مشارکت آنان در فعالیت های اجتماعی- اقتصادی بهره جست.

Keywords:

طراحی شهری , معماری , افراد با نیازهای ویژه , کیفیت محیطی , معلول