سردار جنگ بختیاری، قهرمان فتحنامه فرخی

قوم بختیاری از قدیمی ترین اقوام ایرانی ساکن در غرب و جنوب غربی ایران است که در طول تاریخ در رخدادهای بزرگ و تاثیرگذاری مشارکت داشته است و در جای جای کتاب ها و منابع تاریخی از حضور موثر این قوم پر افتخار سخن رفته است. از دوران هایی که قوم بختیاری نقش زیادی در رخدادهای تاریخی داشته، دوره قاجار و نهضت مشروطه می باشد. در دوران استبداد صغیر بختیاری ها در دفاع از آزادی و مشروطیت نقشی مهم و اساسی داشتند. سردار جنگ نصیرخان از معدود سران بختیاری بود که در انقلاب مشروطه به عنوان فرمانده هنگ سوار مستقر در تهران کنار سلسله قاجار ماند؛ اما پس از فتح تهران به مشروطه خواهان پیوست و حتی به عنوان نماینده به مجلس شورای ملی راه یافت. وی در زمان حکمرانی بر یزد راهزنانی که عرصه را بر تجار تنگ کرده بودند از میان برداشت و فرخی یزدی شاعر آزادی خواه و وطن دوست سده چهاردهم هجری، از رشادت های او در نخستین اثر منظوم خود که فتحنامه سردار جنگ نام دارد سخن گفته است. این منظومه یک حماسه تاریخی است. حماسه تاریخی یکی از انواع حماسه می باشد که در آن یک شخصیت واقعی تاریخی قهرمان قرار می گیرد و حوادث و وقایع حول محور آن شخصیت روایت می شود. فتحنامه ۲۶۶بیت دارد و به تقلید از شاهنامه در بحر متقارب به نظم درآمده است و بررسی آن هم از منظر تاریخی و هم از بعد ادبی حائز اهمیت است. سردار جنگ به گواهی تاریخ از خانان دلیر و رشید بختیاری است که دوستدار ادب بوده و با گشاده رویی و مهربانی پذیرای واردین بوده است. فرخی وی را به وطن خواهی و ملت دوستی ستوده و کابینه را به الگوپذیری از وی سفارش کرده است. در این نوشتار با استفاده از روش کتابخانه ای، ضمن معرفی بیشتر سردار جنگ، به اختصار به بررسی صوری و محتوایی منظومه نیز خواهیم پرداخت.

Keywords:

نصیرخان , سردار جنگ , بختیاری , فرخی , فتحنامه , حماسه تاریخی , قاجار