مطالعه تاثیر کودهای آلی هیومیک و محلول ژله ای شرکت شیمی گل فیض خراسان بر رشد و نمو بنه زعفران

زعفران (Crocus sativus L.) یک گیاه دارویی تریپلوئید و ناخودسازگار است که قدرت تولید بذر ندارد و تکثیر آن به وسیله بنه (ساقه ذخیره ای) انجام می شود. در این پژوهش تاثیر کاربرد کود آلی هیومیک مخصوص زعفران (فاکتور اصلی) و محلول ژله ای فرتی پلاس (فاکتور فرعی) در ۶ تیمار و ۳ تکرار شامل؛ ۱) کود آلی مخلوط با خاک سحطی مزرعه [بعد از کاشت بنه]، ۲) کود آلی مخلوط با خاک عمیق مزرعه [قبل از کاشت بنه، در عمق ۳۰ سانتی متری]، ۳) محلول ژله ای فرتی پلاس [همراه با آب آبیاری]، ۴) کاربرد کود آلی به صورت سطحی+ محلول ژله ای، ۵) کاربرد کود آلی به صورت زیر سطحی+ محلول ژله ای و ۶) تیمار شاهد اجرا شد. میزان کاربرد کودهای آلی فوق برابر دستور العمل شرکت سازنده (۸۰۰ کیلوگرم در هکتار برای کواد آلی هیومیک و ۱۰ لیتر در هکتار برای محلول ژله ای فرتی پلاس) تعیین شد. نتایج نشان داد این تقویت کننده ها قادر است تولید بنه های مناسب (با وزن ۱۰ تا ۱۵ گرم) را به طور معنی داری افزایش دهند، بگونه ای که وزن این بنه ها در تیمارهای تلفیقی کود آلی+ محلول ژله ای به صورت سطحی و زیر سطحی به ترتیب ۰۴/۲ و ۵۳/۱ برابر نسبت به شاهد افزایش داشت. همچنین تیمار کود آلی زیر سطحی+ محلول ژله ای باعث افزایش معنی دار میزان نیتروژن و فسفر بنه ها شد (به ترتیب ۶۵/۱ و ۲۷/۰ درصد در ماده خشک)، اما بهترین نتایج محتوای پتاسیم و کلسیم بنه در تیمار کود آلی سطحی+ محلول ژله ای بدست آمد (به ترتیب ۷۲/۰ و ۲۳/۰ درصد). میزان برخی عناصر کم مصرف (Fe, Zn,Cu) با اختلاف آماری در سطح ۵ درصد تحت تاثیر تیمارهای کودی فوق قرار گرفت. اثر این کودهای آلی بر سه قند مهم (فروکتوز، گلوکز و ساکاروز) موجود در بنه زعفران معنی داری بود و مجموع محتوای کربوهیدارت بنه-ها در تیمار کود آلی زیر سحطی+ محلول ژله ای نسبت به شاهد ۵۰ درصد افزایش یافت (در ماده خشک). بر اساس مجموع نتایج این پژوهش استنباط می شود کودهای آلی هیومیک مخصوص زعفران شرکت شیمی گل فیض خراسان در تلفیق با محلول ژله فرتی پلاس این شرکت می تواند تاثیر مثبت و معنی داری در تولید بنه های دختری زعفران در سال نخست تولید داشته باشد.

Keywords:

ساکاروز , کربوهیدرات , کلسیم , کود آلی هیومیک