کانی شناسی، زمین شیمی و خاستگاه زمین ساختی-ماگمایی گرانیتوییدهای کانسار اسکارن آهن باغک، گستره معدنی سنگان، شمال خاور ایران

گستره معدنی سنگان در شمال کمربند ماگمایی سنوزوییک خاور ایران عمدتا از سنگ های آتش فشانی و آذرآواری (پیروکلاستیک) اسیدی-حدواسط تشکیل گردیده که تحت نفوذ توده های گرانیتوییدی ائوسن قرار گرفته اند. در کانسار اسکارن آهن باغک، این گرانیتوییدها از بیوتیت کوارتزمونزونیت پورفیری، بیوتیت سینیت تا بیوتیت سینوگرانیت و آلکالی فلدسپار کوارتز سینیت تا آلکالی فلدسپار گرانیت پیش از کانی زایی و کوارتز آلکالی سینیت و کوارتز سینیت های هم زاد با کانی زایی تشکیل شده اند. این گرانیتوییدهای نوع I ماهیت متاآلومین منیزیمی، کالک آلکالن، آلکالن پتاسیم بالا تا شوشونیتی دارند. این گرانیتوییدها غنی شدگی نسبی عناصر LREE/HREE  و LILE /HFSE، بی هنجاری منفی Eu, Sr, Ta, Th و Ti و بی هنجاری مثبت Th, U, K, Ba, Rb به همراه مقادیر بالای La و نسبت Zr/Nb, Nb/Th, Nb/U   و Nb/La را نشان می دهند که نه تنها منشا گوشته ای نشات گرفته از لیتوسفر اقیانوسی فرورونده، بلکه آلایش پوسته قاره ای در تکامل ماگمای سازنده آنها را پیشنهاد می کند. مقادیر Sm/Yb در برابر La/Sm, Sm/Yb در برابر Sm و Dy/Yb در برابر La/Yb نشان می دهد ماگمای اولیه از ذوب بخشی اندک (۲ تا ۵ درصد) لرزولیت های گارنت-اسپینل دار در ژرفایی حدود ۶۸-۶۶ کیلومتری گوشته بالایی، تحت تاثیر آلایش پوسته ای قرار گرفته است. بنابر این پژوهش، جایگاه زمین ساختی-ماگمایی گرانیتوییدها، کمان ماگمایی همزمان تا پس از برخورد قاره ای پیشنهاد می شود.

Keywords:

کانی شناسی , گرانیتویید , زمین شیمی , ماگماتیسم ائوسن , گستره معدنی سنگان , کانسار آهن باغک