نحوه تشکیل و نوع کانسار سرب- روی (فلوئور- باریم) سرچلشک، منطقه سوادکوه، استان مازندران

کانسار سرب- روی (فلوئور- باریم) سرچلشک در ۲۰ کیلومتری جنوب خاور پل سفید (سوادکوه، استان مازندران) قرار دارد. این کانسار به صورت چینه‎ کران درون سنگ آهک های دولومیتی شده سازند الیکا رخ داده و توسط ساختارهای گسلی و حفرات انحلالی کنترل شده است. ضخامت رگه های کانه دار بین ۵/۰ تا ۵/۱ متر متغیر است. دگرسانی گرمابی در بخش های کانه دار شامل دگرسانی های دولومیتی، کلسیتی و سیلیسی می باشد. پیریت، گالن و اسفالریت کانه های فلزی اصلی موجود در کانسار سرچلشک هستند که با اندکی کالکوپیریت و تترائدریت همراهی می شوند. فلوئوریت و باریت، کانی های غیرفلزی معدنی و کلسیت، دولومیت و کوارتز کانی های باطله هستند. ساخت و بافت کانسنگ در کانسار سرچلشک شامل رگه- رگچه ای، پرکننده فضاهای خالی، برشی، ریتمیک، دانه پراکنده، جانشینی و بازماندی می باشد. مراحل کانه زایی در کانسار سرچلشک به سه مرحله قابل تفکیک است. مرحله اول کانه زایی هم زمان با فرایندهای دیاژنز است. مرحله دوم (مرحله دیرزاد) اصلی ترین مرحله کانه زایی در کانسار سرچلشک است. این مرحله به ترتیب با تشکیل رگه- رگچه های فلوئوریت- گالن- اسفالریت- پیریت- کالکوپیریت- تترائدیریت، رگه- رگچه های باریت- پیریت و باریت- کلسیت و در نهایت رگه- رگچه های تاخیری کلسیتی همراه می باشد. در مرحله برون زاد، کانی های اسمیت زونیت، سروزیت، کالکوسیت، کوولیت، آزوریت و گوتیت تشکیل شده اند. عدم روند مشابه عناصر کمیاب و کمیاب خاکی در نمونه های کانه دار و سنگ های آذرین مافیک، بیانگر عدم ارتباط ژنتیکی کانه زایی با ماگماتیسم مافیک منطﻘه بوده و خاستگاه گرمابی آذرینزاد کانسار سرچلشک را منتفی می سازد. ویژگی های زمین شناسی، کانه زایی، مجموعه کانی شناسی و ساخت و بافت کانسنگ در کانسار سرچلشک شباهت زیادی با کانسارهای سرب و روی تیپ دره می سی‎سی‎پی (زیررده غنی از فلوئور و باریم) دارد.

Keywords:

کانه زایی سرب- روی (فلوئور- باریم) , سازند الیکا , سرچلشک , سوادکوه , مازندران