ماه هاماوران یا شاه هاماوران؟
Publish place: The Journal of Epicliterature، Vol: 14، Issue: 1
Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 92
This Paper With 22 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JPNFA-14-1_001
تاریخ نمایه سازی: 30 مهر 1401
Abstract:
در داستان رستم و اسفندیار کتایون برای اینکه مانع رفتن پسرش اسفندیار به سیستان و رویارویی با رستم بشود خدمات و پهلوانیهای رستم را یادآوری میکند و از جمله میگوید: «همان ماه هاماوران را بکشت/نیارست گفتن کس او را درشت» در این بیت منظور از ترکیب «ماه هاماوران» سودابه است و با اینکه فقط در یک نسخه (لندن/ بریتانیا ۶۷۵ ه.ق) آمده در همه چاپهای معتبر و نیمه معتبر شاهنامه انتخاب شده است، اما نگاشته بیشتر دستنویسها، «شاه هاماوران» است که فقط در بعضی چاپهای سنگی و کم اعتبارتر شاهنامه دیده میشود. چون در گزارش نبرد هاماوران در شاهنامه، شاه هاماوران از رستم زنهار میخواهد و به دست او کشته نمیشود مصححان، وجه «شاه هاماوران» را نادرست انگاشته و رها کردهاند، در حالی که بررسی منابع متعدد فارسی و عربی نشان میدهد که از داستان جنگ هاماوران چند روایت (حداقل سه گزارش) مختلف وجود دارد که در بعضی از آنها شاه هاماوران زنده میماند و در برخی دیگر به دست رستم کشته میشود. ماخذ اشاره بیت مذکور دسته دوم از روایات مربوط به عاقبت کار پادشاه هاماوران و مستند بر مآخذ اصیل و حتا کهنتر از شاهنامه است که اتفاقا در بیتی دیگر از داستان رستم و اسفندیار هم بازتاب یافته است. بر این اساس ضبط «شاه هاماوران» که بظاهر نادرست مینماید به لحاظ داستانی معتبر است و از نظر ضوابط تصحیح متن نیز به دلیل استناد بر اکثر نسخ و دشوارتر بودن نسبت به وجه «ماه هاماوران» باید در متن نهایی شاهنامه بیاید.
Keywords:
Authors
سجاد آیدنلو
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور اورمیه
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :