اثر کود زیستی نیتروکسین بر برخی ویژگی های مورفو-فیزیولوژیکی اکوتیپ های سیاه دانه (Nigella sativa L.) تحت تنش خشکی
Publish place: Journal Of Agroecology، Vol: 14، Issue: 3
Publish Year: 1401
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 249
This Paper With 23 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- I'm the author of the paper
این Paper در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
Export:
Document National Code:
JR_AGRY-14-3_007
Index date: 18 December 2022
اثر کود زیستی نیتروکسین بر برخی ویژگی های مورفو-فیزیولوژیکی اکوتیپ های سیاه دانه (Nigella sativa L.) تحت تنش خشکی abstract
به منظور ارزیابی تاثیر اثرات کود زیستی نیتروکسین بر اکوتیپهای سیاهدانه تحت شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه ایلام در سال ۱۳۹۷ اجرا گردید. تنش خشکی شامل سه سطح ((آبیاری کامل (آبیاری بر اساس ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه)، تنش متوسط (آبیاری بر اساس ۵۰ درصد نیاز آبی گیاه)، تنش شدید (آبیاری بر اساس ۳۵ درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان کرت اصلی، کود نیتروکسین شامل عدم مصرف نیتروکسین (شاهد) و مصرف یک لیتر در هکتار نیتروکسین (به میزان ۸/۰ میلی لیتر در هشت مترمربع به صورت محلول پاشی بذرها) به عنوان کرت فرعی و اکوتیپ های مختلف سیاه دانه (Nigella sativa L.) شامل نیشابور، مشهد، سمیرم و اصفهان به عنوان کرت فرعی- فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج این تحقیق نشان داد که اثر اصلی تنش خشکی، کود نیتروکسین و اکوتیپ بر تمام صفات معنی دار (p≤۰.۰۱) بود. بیشترین ارتفاع بوته و ارتفاع اولین شاخه فرعی مربوط به اکوتیپ مشهد در شرایط عدم استفاده از نیتروکسین تحت ۵۰ درصد نیاز آبی گیاه به دست آمد. بیشترین تعداد شاخه فرعی در واحد سطح از کوتیپ نیشابور در شرایط عدم نیتروکسین تحت ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه به دست آمد. بیشترین تعداد کپسول در بوته در واحد سطح از تیمار اکوتیپ مشهد عدم نیتروکسین و ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه حاصل گردید. بیشترین عملکرد دانه از اکوتیپ سمیرم در شرایط استفاده از نیتروکسین و تحت ۵۰ درصد نیاز آبی گیاه حاصل شد و بیشترین شاخص برداشت مربوط به تیمار نیشابور در شرایط ۵۰ درصد نیاز آبی گیاه و عدم استفاده از کود زیستی نیتروکسین بود. بیشترین عملکرد زیستی در اکوتیپ اصفهان، مصرف نیتروکسین و ۵۰ درصد نیاز آبی گیاه حاصل شد. نتایج این تحقیق حاکی از آن بود که تنش خشکی موجب کاهش معنی دار (p≤۰.۰۱) مقادیر صفات کلروفیل a، b و کلروفیل کل و محتوای رطوبت نسبی برگ گردید. در این بین، کاربرد کود زیستی نیتروکسین در اکثر موارد موجب بهبود این صفات در اکوتیپهای مختلف گردید. بیشترین و کمترین میزان کلروفیل a، به ترتیب مربوط به اکوتیپهای سمیرم در شرایط ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه و اعمال کود زیستی نیتروکسین (۹۵۳/۰ میلی گرم در گرم برگ تازه) و اکوتیپ مشهد در شرایط ۳۵ درصد نیاز آبی گیاه و عدم اعمال کود زیستی نیتروکسین (۱۰۱/۰میلی گرم بر گرم برگ تازه) بود. همین طور اکوتیپ سمیرم در شرایط ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه و اعمال کود زیستی نیتروکسین بیشترین (۷۱۷/۰ میلی گرم بر گرم برگ تازه) و اکوتیپ نیشابور در شرایط عدم نیتروکسین و ۳۵ درصد نیاز آبی گیاه کمترین (۱۲۵/۰ میلی گرم بر گرم برگ تازه ) مقادیر کلروفیل b را دارا بودند. از طرفی، اکوتیپ سمیرم در تیمار ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه و اعمال کود زیستی نیتروکسین بیشترین (۶۷/۱ میلی گرم بر گرم برگ تازه) و اکوتیپ مشهد در شرایط عدم اعمال کود نیتروکسین و ۳۵ درصد نیاز آبی گیاه دارای کمترین (۲۳۴/۰ میلی گرم بر گرم برگ تازه) میزان کلروفیل کل را به خود اختصاص دادند. از بین اکوتیپهای مختلف اکوتیپهای سمیرم در شرایط ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه با کاربرد کود زیستی نیتروکسین و اصفهان در شرایط ۳۵ درصد نیاز آبی گیاه با کاربرد کود زیستی نیتروکسین به ترتیب بیشترین (۲۸۷/۷۳ درصد) و کمترین (۶۵۷/۳۰ درصد) میزان محتوی نسبی آب برگ را به خود اختصاص دادند. از طرفی، در رابطه با نشت الکترولیتها در اکوتیپهای مختلف افزایش تنش خشکی موجب افزایش مقادیر آن در تیمارهای مختلف گردید، با این وجود میزان نشت الکترولیتها در تیمارهای که تحت تیمار کود زیستی نیتروکسین بودند، کمتر از سایر اکوتیپها بودند، به طوری که بیشترین و کمترین میزان نشت الکترولیت به ترتیب مربوط به تیمارهای اکوتیپ سمیرم در تیمار عدم اعمال نیتروکسین تحت ۳۵ درصد نیاز آبی گیاه ( ۵۴۶/۶۴) و اکوتیپ سمیرم با اعمال کود زیستی نیتروکسین تحت شرایط ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه با (۴۹۲/۱۷) بود. با توجه به نتایج این آزمایش، اثرات مثبت کود زیستی نیتروکسین بر عملکرد نهایی را میتوان به دلیل بهبود صفات فیزیولوژیک (میزان کلروفیل برگ، نشت یونی و محتوای نسبی آب برگ) ارتباط داد. همچنین کاربرد کود زیستی نیتروکسین میزان نیاز آبی سالانه گیاه را به نحو مطلوبی کاهش داد و این در حالی بود که این کاهش در میزان آب آبیاری مصرفی موجب کاهش قابل ملاحظه ای در عملکرد اقتصادی حاصل از گیاه نگردید. به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که کاربرد کودهای زیستی میتواند موجب بهبود عملکرد و خصوصیات کمی گیاه دارویی سیاه دانه تحت محدودیت آبی گردد، با این وجود این موضوع نیاز به بررسیهای بیشتر خواهد داشت.
اثر کود زیستی نیتروکسین بر برخی ویژگی های مورفو-فیزیولوژیکی اکوتیپ های سیاه دانه (Nigella sativa L.) تحت تنش خشکی Keywords:
اثر کود زیستی نیتروکسین بر برخی ویژگی های مورفو-فیزیولوژیکی اکوتیپ های سیاه دانه (Nigella sativa L.) تحت تنش خشکی authors
زهرا صیدی
گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.
نصرت اله عباسی
گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.
محمد جواد زارع
گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.
بتول زارعی
گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :