تدوین مدل ساختاری تبیین رفتار جامعه پسند بر اساس انگیزه تعلق و حساسیت طردشدگی با میانجی گری اعتماد اجتماعی

مقدمه: رفتار جامعه­پسند، از سازه هایی است که در روانشناسی اجتماعی به طور جدی مورد توجه قرار گرفته است و می­تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی باشد. از این­رو، هدف این پژوهش تدوین مدل ساختاری تبیین رفتار جامعه­پسند بر اساس انگیزه تعلق، حساسیت به طرد با میانجیگری اعتماد اجتماعی در دانشجویان بود. روش پژوهش همبستگی  و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش همه دانشجویان دانشگاه بوعلی­سینا در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بودند که نمونه­ای به حجم ۴۰۰ نفر با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی از میان آنان انتخاب شد. ابزار استفاده شده در این پژوهش شامل مقیاس رفتار جامعه­پسند کاپررا و همکاران (۲۰۰۵)، مقیاس  اعتماد اجتماعی صفاری نیا و شریف (۱۳۸۹)، مقیاس انگیزه تعلق، کوادرادو و همکاران (۲۰۱۶) و مقیاس حساسیت طردشدگی، داونی و فولدمن (۱۹۹۶) بود. نتایج نشان داد مدل مفهومی تدوین شده با داده­ها برازش مناسبی داشت. نتایج روابط ساختاری مدل نشان داد که انگیزه تعلق و حساسیت طرد شدگی بر اعتماد اجتماعی (۰۱/۰ p<) و رفتار جامعه­پسند (۰۱/۰ p<) اثر مستقیم و معناداری دارند. همچنین، اعتماد اجتماعی نیز بر رفتار جامعه­پسند اثر مستقیم و معناداری داشت (۰۱/۰ p<). نتایج روابط غیرمستقیم نشان داد که انگیزه تعلق و حساسیت طردشدگی با میانجی گری اعتماد اجتماعی بر رفتار جامعه­پسند اثر معناداری دارد (۰۱/۰ p<).  بر اساس نتایج انگیزه تعلق و حساسیت به طرد بر اعتماد و رفتارهای جامعه­پسند موثر هستند. از این­رو، با تدوین برنامه­ هایی جهت آموزش و افزایش انگیزه تعلق و کاهش حساسیت به طرد در افراد، می­توان انتظار بهبود رفتارهای جامعه­پسند را در آنان داشت.

Keywords:

Prosocial Behavior , Affiliation Motivation , Rejection Sensitivity , social trust