اثر شرایط رطوبتی خاک بر ماشین کارنده بی خاک ورز و عملکرد گندم آبی

کشاورزان برای کاهش مقاومت کششی خاک های سنگین رسی، ابتدا زمین را آبیاری می ­کنند (ماخار) و پس از گاورو شدن خاک، خاک ورزی را شروع می کنند. در این پژوهش، پنج روش خاک ورزی- کاشت از نظر شاخص های مصرف سوخت، مدت زمان مورد نیاز برای تهیه بستر و کاشت بذر، نفوذی پذیری خاک، تعداد بوته در متر مربع، تعداد علف های هرز وعملکرد دانه گندم، در یک خاک رسی در استان خوزستان و به روش بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مقایسه شدند؛ این پنج روش خاک ورزی- کاشت عبارت اند از: کاشت به ­صورت بی خاک ورزی در خاک خشک بدون ماخار (T۱)، یک بار دیسک ­زدن بدون ماخار + کارنده بی خاک ورز (T۲)، ماخار+ کارنده بی خاک ورز در خاک گاورو (T۳)، ماخار+نم کاری با کارنده بی خاک ورز (T۴)  و ماخار+ دوبار دیسک­زدن + کاشت با خطی کار (T۵ شاهد). نتایج بررسی­ها نشان می­دهد که از نظر عملکرد دانه، تیمارهای T۵ (شاهد) و T۴ به­ترتیب با ۵۲۸۷ و ۵۱۶۸ کیلوگرم بر هکتار، از دیگر تیمارها برترند. بیشترین تعداد علف های هرز با ۳۴/۴۲ بوته در مترمربع در T۳ دیده­ می­شود، اما در T۵ با وجود آبیاری ماخار، بیشتر علف های هرز سبز شده با دوبار دیسک­زدن از بین رفته­اند و تراکم علف­های هرز به ۳۳/۷ بوته در متر مربع رسیده ­است. به­طور کلی، در صورت وجود آب و فرصت کافی برای ماخار، T۴ نسبت به شاهد برتری دارد و دلیل آن حذف آبیاری اول، کاهش مصرف سوخت (از ۱۱/۳۴ به ۳۵/۱۱ لیتر بر هکتار) و کاهش مدت زمان مورد نیاز برای تهیه بستر و کاشت بذر (از ۹۱/۲ به ۴/۰ ساعت بر هکتار) است وگرنه روش T۲ پیشنهاد می شود که در آن عملکرد دانه (۴۷۳۴ کیلوگرم بر هکتار)، و ۳۰ درصد کاهش در مصرف سوخت و ۵۷ درصد کاهش در مدت زمان مورد نیاز برای تهیه بستر و کاشت بذر، نسبت به شاهد، برای آن به ­دست آمده است.

Keywords:

خاک ورزی , کشت مستقیم , ماخار , نم کاری