واکاوی عوامل دینامیکی و ترمودینامیکی موثر بر پیدایش چرخندهای حاره ای در دریای عرب و عمان طی دوره ۲۰۱۶-۲۰۰۷

در این تحقیق عوامل محیطی بزرگ مقیاس مرتبط با وقوع چرخندهادر دریای عرب و عمان طی دوره زمانی ۱۰ ساله (۲۰۰۷-۲۰۱۶) مورد بررسی قرار گرفته است. بنابراین، مولفه های مداری و نصف النهاری باد، نم نسبی، دما،فشار سطح دریا ودمای هوا و نم ویژه از داده های دوباره آنالیز شده پایگاه ECMWF استخراج شدند. مقادیر متغیرهای دینامیکی تاوایی مطلق ، برش عمودی باد و متغیرهای ترمودینامیکی رطوبت نسبی و شدت پتانسیلی چرخند محاسبه گردید. آمار مربوط به چرخندهای حاره ای نیز از مرکز مشترک هشدار توفان نیروی هوایی و دریایی استخراج گردیدند. ابتدا میانگین ماهانه متغیرهای دینامیکی و ترمودینامیکی یاد شده در طول ۱۰ سال برای ماه های مونسون، قبل و بعد مونسون با نرم افزارهای GRADS و MATLAB محاسبه و نتایج در قالب نقشه ارائه گردید. سپس چند نمونه از قوی ترین چرخندها انتخاب و مولفه های دینامیکی و ترمودینامیکی در زمان وقوع این توفان ها در منطقه تحلیل شدند. نتایج نشان داد نواحی شمالی دریای عرب به مختصات ۱۵-۲۲ درجه عرض شمالی و ۶۲-۷۵ درجه طول شرقی در ماه ژوئن وضعیت محیطی بسیار مطلوبی برای وقوع چرخندهای حاره ای دارند که با توجه به فراهم بودن مقادیرپارامترهای محیطی در این ماه در دریای عمان،تهدیدی جدی برای سواحل جنوب شرق ایران محسوب می شوند.منطقه بالقوه تشکیل طی ماه های می، اکتبر، نوامبر دسامبر به عرض های جنوبی کشیده می شود. در سپتامبر شرایط برخی پارامترها در شمال دریای عرب برای تشکیل چرخند فراهم است اما شدت پتانسیلی و رطوبت نسبی بسیار پایین است محاسبه میانگین روزانه کمیت ها درمدت زمان فعالیت قوی ترین توفان ها تاثیرپذیری چرخندهای حاره ای از مولفه های محیطی را تایید می کند.

Keywords:

چرخند حاره ای , منطقه بالقوه تشکیل , مولفه های محیطی بزرگ مقیاس , دریای عرب و عمان