شناسایی آلودگی فلزات سنگین در جنگل های مانگرو استان بوشهر

در مناطق ساحلی استان بوشهر در جنوب کشور ایران درختان مانگرو وجود دارد که این گیاهان قرن هاست به عنوان دارو های سنتی و همچنین علوفه دام مورد استفاده مردم بومی قرار می گیرند. دانسته های اندکی در باره سطوح فلزات سنگین در جنگل های مانگرو ایران وجود دارد. به منظور تعیین سطوح فلزات سنگین و شناسایی منابع آنها در این پژوهش از روشهای آماری تجزیه به مولفه های اصلی (PCA) بهره گرفته شد که نقش اساسی در نمایش پراکندگی های الگوها در محیط زیست دارد. به طور کلی PCA برای تجزیه و تحلیل تغییرپذیری فضایی آلاینده ها استفاده می شود ولی در تعیین منابع آلودگی و شناسایی منابع کلیدی آلاینده ها برای اهداف پایش محیط زیست نیز از توانایی ویژه ای برخوردار است. در این مطالعه رسوبات سطحی (صفر تا ۱۰ سانتیمتر) سه رویشگاه مانگرو استان بوشهر واقع در مجاورت فعالیت های توسعه نفت و گاز پارس جنوبی به منظور تجزیه و تحلیل فلزات سنگین در بهار سال ۱۳۸۸ نمونه برداری شد. دامنه غلظت فلزات سنگین به ترتیب برای آلومینیم، آهن، کادمیوم ، مس ، نیکل، سرب ، وانادیوم و روی برابر با؛ ۸۹/۱۴۵۱۱، ۷۲/۳۰۷۳۶، ۷۲/۱، ۰۴/۴۶، ۱۴/۶۴، ۸/۹۴، ۳۳/۳۱۱ و ۴۶/۱۸۱ میکرو گرم بر گرم تعیین شد. نتایج تحلیل های PCA نیز نشان داد که با کاهش اثر دانه بندی با نرمال کردن داده های فلزات سنگین با میزان ذرات کوچکتر از ۶۳ میکرون رسوب، عواملی که تغییرپذیری فلزات را تحت تاثیر قرار می داد مانند مینرالوژی، منابع آلاینده های مصنوعی و منابع آلودگی نفتی به طور کامل قابل شناسایی و تفسیر است.

Keywords:

Bushehr Province , Mangrove forest , Normalisation , PCA , Sediment