تغییرات غلظت فلزات سنگین طی فرایند تولید ورمی کمپوست از پسماندهای آلی

این پژوهش در راستای بررسی تغییرات غلظت فلزات سنگین طی فرایند تولید ورمی کمپوست از پسماندهای کشاورزی و ارزیابی تغییرات این فلزات در اثر تلقیح این ضایعات آلی از طریق باکتری های تثبیت کننده نیتروژن و فسفر در قالب لجن فعال فاضلاب انجام شد. این باکتری ها موجب بهبود کیفیت ورمی کمپوست می شوند. به این منظور بسترهایی با ترکیبات مدنظر از ضایعات آلی آماده شدند و پس از اتمام مرحله پیش کمپوست، این بسترها تحت تیمار لجن فعال فاضلاب و تلقیح کرم های خاکی قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان دادند، افزایش ضایعات ذرت در بستر به علت محتوای کم فلزات سنگین آن، سبب رقیق سازی این عناصر در توده ورمی کمپوست شد. سدیم و پتاسیم در این مورد استثنا بودند و با افزایش ضایعات ذرت، میزان سدیم تغییری نشان نداد، اما میزان پتاسیم افزایش یافت. همچنین، افزایش غلظت لجن فعال فاضلاب، به علت تسریع تجزیه مواد آلی و کاهش وزن خشک ضایعات بستر، موجب افزایش معنی داری در غلظت فلزات سنگین شد. بیشترین غلظت نیکل، مس و روی در تیمارهای این تحقیق به ترتیب برابر با ۳±۵۴، ۹±۱۲۹ و mg/kg ۱۹±۵۹۴ به دست آمد. همچنین، بیشترین غلظت مشاهده شده از کروم و سرب نیز ۵±۴۹ و mg/kg ۹±۱۲۹ بود. در نهایت با مقایسه غلظت این فلزات با استانداردهای ارائه شده نشان داده شد که ورمی کمپوست تهیه شده در این تحقیق، از لحاظ فلزات سنگین در دامنه استاندارد قرار دارد و قابلیت استفاده در کاربردهای کشاورزی را داراست.

Keywords:

ضایعات ذرت , لجن فعال فاضلاب , فلزات سنگین , ورمی کمپوست