برهمکنش نانوذرات اکسید روی و عصاره جلبک دریایی بر ویژگی های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه گوجه فرنگی در شرایط تنش خشکی

به­منظور بررسی تاثیر عصاره جلبک دریایی و نانوذرات اکسید روی بر ویژگی های جوانه زنی بذر گوجه­فرنگی در شرایط تنش خشکی، پژوهشی به­صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­های کاملا تصادفی انجام شد. جهت تعیین بهترین غلظت عصاره جلبک دریایی و نانوذرات اکسید روی، آزمون­های مقدماتی جوانه­زنی و رشد گیاهچه انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح تنش خشکی (صفر، ۲- و ۳- بار)، چهار سطح کاربرد نانوذرات اکسید روی و عصاره جلبک دریایی (شاهد، عصاره جلبک دریایی ۴ درصد، نانوذرات اکسید روی ۱۲۰۰ میلی گرم بر لیتر و ترکیب عصاره جلبک دریایی و نانوذرات اکسید روی) بود. نتایج نشان داد که با کاهش پتانسیل آب در بستر کشت بذرهای گوجه­فرنگی، درصد جوانه­زنی استاندارد، سرعت جوانه­زنی بذر، طول و وزن خشک گیاهچه، شاخص طولی و شاخص وزنی قدرت گیاهچه کاهش یافت و میانگین زمان جوانه­زنی افزایش پیدا کرد. با تشدید تنش خشکی، میزان تجمع پراکسید هیدروژن افزایش و فعالیت آنزیم­های پراکسیداز و کاتالاز در گیاهچه­ نیز افزایش یافت. استفاده از عصاره جلبک دریایی و نانوذرات اکسید روی در سطوح مختلف تنش خشکی، باعث کاهش قابل­توجه اثرات منفی این تنش شد. به­نحوی­که استفاده از این ترکیبات در سطوح مختلف تنش خشکی باعث افزایش قابل­توجه درصد جوانه­زنی استاندارد، سرعت جوانه­زنی بذر، طول و وزن خشک گیاهچه، شاخص­های طولی و وزنی قدرت گیاهچه و کاهش میانگین زمان جوانه­زنی بذر گردید. همچنین استفاده از عصاره جلبک دریایی و نانوذرات اکسید روی در شرایط تنش خشکی، با افزایش فعالیت آنزیم­های پراکسیداز و کاتالاز موجب کاهش تجمع پراکسید هیدروژن در گیاهچه­های گوجه­فرنگی شد. بنابراین می­توان گفت که، در شرایط کم آبی استفاده از نانوذرات روی و جلبک دریایی موجب بهبود جوانه زنی و رشد گیاهچه گوجه­فرنگی می­گردد.

Keywords:

Antioxidant enzymes , germination rate , seedling growth , water potential , پتانسیل آب , سرعت جوانه زنی , رشد گیاهچه , آنزیم های آنتی اکسیدان