درک معلمان از اجرای اهداف ساحت علم و فناوری و برنامه درسی حوزه تربیت و یادگیری علوم-تجربی در دوره ابتدایی

این پژوهش با هدف بررسی چگونگی درک معلمان از اجرای اهداف ساحت علم و فناوری و برنامه درسی حوزه تربیت و یادگیری علوم تجربی در دوره ابتدایی انجام شد. روش پژوهش پدیدارشناختی و گروه هدف، شامل معلمان مناطق ۱۹ گانه شهر تهران بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه باز، روزنگارها، مصاحبه نیمه-ساختارمند و یادداشتهای میدانی و تاملی بود. تحلیل دادهها به شیوه قیاسی و با در نظر داشتن سه مقوله خویشتن، تکلیف و اثربخشی انجام شد که انعکاس دهنده دغدغه معلمان در اجرای تغییر/ نوآوری بود. یافته ها نشان داد مهم ترین نگرانیهای ابراز شده در مرحله خویشتن، تعدد طرحهای تحولی در سطح مدرسه و حاکمیت کتاب درسی به جای برنامه درسی و محدودیت ناشی از آن برای اتخاذ تصمیمها از سوی معلم در فرایند تدریس و یادگیری بود. در مرحله تکلیف، معلمان با دغدغه هایی همچون کمبود زمان آموزش و حمایتها و پشتیبانیهای علمی و حرفهای مورد نیاز در فرایند اجرا روبه رو بودند؛ اما تعامل حرفهای و وجود برخی ویژگیهای شخصیتی در معلمان، شرایط را برای کنار آمدن با این دغدغهها و اجرای اسناد تحولی فراهم کرده بود. در مرحله اثربخشی، مهم ترین دغدغه های معلمان عبارت بودند از: تاثیر بر یادگیری دانشآموزان، ارزشیابی و آزمونهای هماهنگ، یادگیری شخصی شده و کنشگری معلم. با توجه به یافته های این پژوهش، می توان گفت در اجرای اسناد تحولی به دلیل ابعاد گسترده و عمق تغییراتی که در  پی خواهد داشت و تمام جنبههای کاری مدرسه را تحت تاثیر قرار میدهد، نیازمند آن است که برنامهریزی برای اجرا در سطح نهادی از وضوح لازم برای معلمان و دیگر دستاندرکاران برخوردار باشد. بی-توجهی به تاثیر و تاثر متقابل ابعاد تغییر، نه تنها موجب بازآفرینی فرهنگ مدرسه نخواهد شد، بلکه میتواند به نتایج پیش بینی نشده و نامطلوبی بینجامد.

Keywords:

درک معلمان , ساحت علم و فناوری , پدیدارشناسی