مروری بر هستان نگارهای ایرانی به منظور بازیابی معنایی اطلاعات فارسی از منظر تحلیلی

Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 260

This Paper With 31 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_STIM-8-3_007

تاریخ نمایه سازی: 8 بهمن 1401

Abstract:

هدف: امروزه در حوزه وب معنایی فعالیت های ارزشمندی در داخل و خارج کشور بر روی مفاهیم هستان نگار ارائه شده است. تاکنون بیشتر مطالعات انجام شده در ایران، بر نکات نظری و تعاریف متمرکز بوده اند و ذکر نمونه های عملی انجام شده توسط محققین ایرانی به ندرت انجام شده است. ارزیابی یکپارچه هستان نگارهای ایرانی تولید شده برای ایجاد درک صحیح از مفاهیم و عملیات موردنیاز برای تولید هستان نگار، لازم و ضروری است. هدف پژوهش حاضر مرور تحلیلی هستان نگارهای ایرانی به منظور شناسایی نقاط قوت و ضعف آن ها از مرحله ساخت تا کاربرد است.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ نوع، ارزیابانه و با رویکرد تحلیلی است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل شش هستان نگار ایرانی است که پیکره آن به صورت آزاد در دسترس قرار دارد یا به صورت مقاله، پایان نامه و طرح های پژوهشی منتشر شده است. این هستان نگارها شامل هستان نگار شاهنامه، برهان، قرآن جوی، فرقان، علم سنجیو حملات کامپیوتری است. در این پژوهش نرم افزارهای ساخت و نمایش هستان نگار براساس سیاهه محقق ساخته نیز مورد بررسی قرار گرفته اند. داده های گردآوری شده از هستان نگارها با استفاده از سیاهه، مبنای تجزیه و تحلیل اطلاعات بود که موردبحث و بررسی قرار گرفته است. به منظور گردآوری داده ها از پایگاه های اطلاعاتی داخلی و همچنین مصاحبه با تیم های تولیدکننده هستان نگارها استفاده شد. روش نمونه گیری هدفمند بود و روایی صوری محتوایی ابزار گردآوری داده ها با ارسال برای ۴ نفر از متخصصان هستی شناسی تایید شده و پس از انجام اصلاحات، مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد که حرکت به سوی هستی شناسی در جامعه علمی ایرانی، در زمینه های مختلف شامل علوم اسلامی (فقه) و متون کهن فارسی (شاهنامه) تا حوزه های جدیدی مانند علم سنجی در حال گسترش بوده که نشانگر پیاده سازی هستان نگار در مباحث مختلف است.مشکلی که در اغلب هستان نگارهای فارسی وجود دارد، عدم توسعه و به روزرسانی آن ها است. همچنین نرم افزارهای سازنده هستان نگار از نظر پایه بسیار مشابه یکدیگرند و عموما توسعه پذیر هستند؛ اما تفاوت هایی نیز دارند. برخی نرم افزارها موتور استنتاج را پشتیبانی می کنند، اما برخی در نمایش هستان نگار و امکان ارائه خروجی های مختلف قوی تر عمل می نمایند.نتیجه گیری: در این پژوهش سازوکارهای پیاده سازی و ابزارهای نرم افزاری مورد استفاده در تولید هستان نگارهای ایرانی به همراه ارزیابی امکانات و قابلیت های آنها با رویکردی تحلیلی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. این پژوهش توانست براساس ارزیابی مولفه های بررسی شده، علاوه بر بررسی هستان نگارهای ایرانی و ارائه برخی از نقاط قوت و ضعف مربوط به آن ها، نرم افزار های هستی شناسی را نیز مورد بحث و بررسی قرار دهد. نتایج پژوهش به مدیران و پژوهشگران امکان درک صحیحی از مفاهیم و عملیات موردنیاز برای تولید هستان نگار را می دهد.

Keywords:

هستی شناسی , هستان نگار , هستان نگارهای ایرانی , نرم افزارهای هستان نگار , وب معنایی , بازیابی معنایی اطلاعات فارسی

Authors

علی میرعرب

استادیار، گروه اشاعه اطلاعات و تبادل دانش، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران

محمدرضا خرم آبادی آرانی

کارشناسی، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه قم، قم، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • حسن زاده، ح. (۱۴۰۰). آنتالوژی بسمله، دریچه ای برای ایجاد ...
  • رهنما، ع.، بذرافشان، م.، درودی، ا.، شرکت، ا.، فرهودی، م. ...
  • شهرکی، م.، کاهانی، م. (۱۳۸۹). استخراج هستی شناسی حملات به ...
  • صنعت جو، ا.، فتحیان دستگردی، ا. (۱۳۹۰). مقایسه کارآمدی اصطلاح ...
  • فتحیان دستگردی، ا. (۱۳۹۰). ارزیابی هستی شناسی ها: بررسی معیارها، ...
  • فتحیان دستگردی، ا. (۱۴۰۱). طراحی الگوی اولیه هستی شناسی پزشکی ...
  • محمدی استانی، م.، آذرگون، م.، چشمه سهرابی، م. (۱۳۹۷). روش ...
  • نوروزی، ی.، باقری، ت.، حاج احمدی، س. (۱۴۰۰). آشنایی با ...
  • نوروزی، ی.، یلوه، ا. (۱۴۰۰). ارزیابی و تحلیل نرم افزار ...
  • نمایش کامل مراجع