ارزیابی تناسب توزیع مکانی پارک های شهری از منظر حوزه نفوذ با استفاده از سنجش از دور و GIS (مطالعه موردی: منطقه یازده شهر شیراز)

از منظر برنامه ریزی و مدیریت شهری، معیار پراکنش پارک ها به لحاظ دامنه نفوذ و برخورداری مناطق اطراف آنها از مزایایآنها، از اهمیت ویژهای برخورداراست. هدف اصلی این پژوهش تعیین و ارزیابی حوزه نفوذ هر یک از انواع پارک های شهریمنطقه یازده شهرداری شیراز با استفاده از قابلیت GIS (سامانه اطلاعات جغرافیایی) است. نقشه پارک های شهری بر اساس بهنگام سازی نقشه کاربری اراضی مستخرج از طرح تفصیلی منطقه یازده به وسیله تصویر ماهوارهای و بازدیدهای میدانی بهروش تلفیقی تولید شد. سپس نقشه انواع پارک های شهری منطقه بر حسب مساحت شان در ۵ دسته پارک های همسایگی،محله ای، ناحیه ای، منطقه ای و فراشهری تهیه و شعاع نفوذ هر کدام از پارک ها با مبنا قرار دادن تحقیقات داخلی در محیطGIS با اعمال بافر تولید شد. نتایج پژوهش نشان داد که محلات منطقه از نظر پوشش حوزه نفوذ پارک های همسایگی مطلوب دارند به جزء محلات ۱۱۰۱، ۱۱۰۱، ۱۰۰۲ که نیاز به توسعه این نوع از پارک ها دارند. پراکنش مکانی پارک های همسایگی وضعیت خوبی ندارند. از نظر سطح پوشش حوزه نفوذ پارک های محله ای تقریبا تمام محلات وضعیت مطلوبی دارند. از نظر سطحپوشش حوزه نفوذ پارک های ناحیه ای، تمام محلات وضعیت خوبی دارند، فقط محلات شماره ۱۱۰۱، ۱۰۰۲ و ۱۱۰۳ نیاز بهکمی توجه می باشند. از منظر پارک های منطقه ای، تمام سطح پوشش محلات، در حوزه نفوذ این پارک های قرار می گیردولی باز پراکنش مکانی آنها بخوبی صورت نگرفته است. پارک فرا شهری یا شهری که نیز در این منطقه وجود ندارد. تماممحلات از نظر قرار گرفتن در حوزه نفوذ تمام انواع پارک ها وضعیت خوبی قرار دارد ولی محلات شماره ۱۱۰۱،۱۰۰۲ و ۱۱۱۰نیاز به کار بیشتر دارند. محلات و سطح منطقه از نظر نفوذ پارک کوچک (همسایگی، محله ای) به نسبت پارک های بزرگوضعیت بهتری دارند. از نظر کارکردهای اجتماعی و روانی پارکها، هر چند وجود پارک های بزرگ برای جلب جمعیت عظیممحلی و گردشگران لازم است، اما نباید تاثیر به سزای پارک های کوچک محله ای را علاوه بر کارکردهای اکولوژیکی درسرگرمی خانواده ها و در نهایت افزایش نشاط اجتماعی نادیده گرفت.

Keywords:

پارک های شهری , تحلیل فضایی و کالبدی , منطقه یازده شهرداری شیراز , پایگاه داده های مکانی