اثر هیومیک اسید بر خصوصیات رشدی و تغییرات مواد موثره گیاه دارویی مریم گلی ایرانی (Saliva Mirzayanii L.)

مریم گلی ایرانی (Salvia mirzaianii L.) گیاهی دارویی متعلق به خانواده نعناعیان بوده که از گذشته های دور به علت داشتن خواص دارویی فراوان و همچنین متابولیت های مختلف شامل ترپنوئیتدها، انواع ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها، اسیدهای چرب و استرول ها مورد توجه بوده و در صنایع دارویی، غذایی، بهداشتی و آرایشی کاربردهای فراوانی دارد. به منظور بررسی اثر اسید هیومیک، این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بولک های کامل تصادفی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس انجام شد. بیشترین میزان وزن تر (۹۶/۱ گرم)، وزن خشک برگ(۵/۰ گرم) و تعداد گل آذین( ۳۵ عدد) و وزن گل آذین (۸/۱ گرم ) در اثر استفاده از ۱۵ میلی لیتردرلیتر هیومیک اسید به دست آمد. مقدار و نوع ترکیبات تشکیل دهنده اسانس با دستگاه GC و MS/GC تعیین و درمجموع ۶۲ ترکیب از اسانس مریم گلی ایرانی جدا شد. مهم ترین ترکیبات کل موجود در اسانس مریم گلی ایرانی، ۵-نئو سدرانول (۱۱/۲۰ درصد)، لینالیل استات (۵۲/۱۶)، آلفاترپینیل استات ( ۲۸/۱۴ درصد)، لینالول (۲۲/۵) و بی سیکلوگرماکرون (۶۸/۴ درصد) بود. با افزایش غلظت هیومیک اسید درصد ۵-نئو سدرانول، آلفاترپینیل استات، بی سیکلوگرماکرن و لینالیل استات به ترتیب برابر ۵/۳۷، ۵/۳۲،۷/۲۲ و ۵۹/۲۰ درصد نسبت به شاهد افزایش معنی دار یافت. مجموع ترکیبات فنلی موجود در عصاره گیاه در اثر استفاده از ۱۵ میلی لیتردرلیتر هیومیک اسید به طور معنی دار و به میزان ۸/۷۲ درصد نسبت به شاهد بدون کود افزایش یافت. در این تیمار بیشترین ترکیب فنلی موجود در عصاره مریم گلی ایرانی، رزمارینیک اسید به میزان ۶۴/۴۲۱ میلی گرم درلیتر بود. استفاده از هیومیک اسید باعث افزایش معنی دار میزان آنتی اکسیدان در عصاره گیاه شد.

Keywords:

آلفا ترپنیل استات , بی سیکلو گرماکرن , لینالول , لینالیل استات , ۵- نئو سدرانول