اثر تنش خشکی و محلول پاشی سولفات روی بر رشد، عملکرد و رنگیزه های فتوسنتزی در گندم رقم الوند

تنش خشکی یکی از عوامل اصلی کاهش رشد و عملکرد گندم است که موجب کاهش جذب عناصر ریزمغذی بهویژه عنصر روی از خاک می شود. این آزمایش به منظور بررسی اثر سولفات روی در افزایش تحمل به شرایط خشکی در گندم، به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی در شهرستان فریدونشهر استان اصفهان در سال زراعی ۹۶-۱۳۹۵ اجرا شد. تیمارهای این آزمایش شامل تنش خشکی در سه سطح ۵۰، ۷۵ و ۹۰ درصد ظرفیت مزرعه (FC) و محلول پاشی سولفات روی در سطوح صفر (شاهد)، ۵/۰ درصد و ۱ درصد در سه مرحله (پنجه زنی، ساقه رفتن و ظهور برگ پرچمی) بودند. در این آزمایش تنش خشکی موجب کاهش معنی دار ارتفاع بوته، تعداد سنبله در مترمربع، وزن هزار دانه، طول سنبله، عملکرد بیولوژیک، کلروفیل a، کلروفیلb و پروتئین شد. آبیاری در ۵۰ درصد ظرفیت زراعی (تنش شدید) میزان پرولین را ۲۴/۴۱ درصد نسبت به شاهد افزایش داد. محلول پاشی سولفات روی در بالاترین غلظت (۱ درصد) موجب افزایش معنی دار تمام پارامترهای مورد بررسی از جمله عملکرد دانه (۳/۲۶۰۲ کیلوگرم در هکتار)، عملکرد بیولوژیک (۴/۷۶۰۳ کیلوگرم در هکتار)، پروتئین (۰۴/۱۳ درصد) و پرولین (۰۳/۳۵ میکرومول بر گرم وزن تر) گردید. بررسی برهمکنش محلول پاشی سولفات روی (۱ درصد) نشان داد تنش شدید باعث افزایش ۸۵/۳۴ درصدی کلروفیلb نسبت به عدم محلول پاشی می گردد. بهطور کلی محلول پاشی سولفات روی توانست اثرات مضر ناشی از تنش آب را کاهش دهد و شرایط رشد گیاه را بهبود بخشد.

Keywords:

Drought stress , Protein type , ۱۰۰۰-seed weight , Chlorophyll